DE DRIEHONDERD ZETTEN BARRIèRE (29 april 2006)

Onopgemerkt werd in 2005 een populair record gebroken: dat van de langste besliste partij. De allerlangste partij duurde 269 zetten (Nikolic - Arsovic, Belgrado 1989) en er zijn nog een paar partijen geweest van 200 zetten en iets meer, maar die werden allemaal remise. De record-winstpartij was, sinds 1980, Stepak - Mashian, Israel, 193 zetten.
    Maar nu is er Petrosian - Milanovic, 0-1, 199 zetten. Of eigenlijk: TINTIRITO - Daki, wat het nieuwe record meteen al relativeert. Het was een partijtje - nu ja, tje - in een internet vluggertoernooi (2 minuten voor de hele partij + 8 seconden per zet); de namen zijn de handles van Tigran Petrosian de Jongere en Danilo Milanovic. Na 29 zetten was de stelling vastgelopen en zou er in een gewone partij remise zijn gegeven. Maar Wit, die moest winnen, bleef doorschuiven, pleegde op de 105e zet een wanhoops-pionoffer, kwam na geknoei rond de 130ste zet gewonnen te staan, en verloor na nog veel erger geknoei toch nog.
    In maart werd een mooier lengte-record gebroken; dat van de langste winstvoering in de zogenaamde tablebase eindspelen. Ik heb daar al vaker over geschreven, zie Schaken met God, De macht van het vierspan, Een kilo schaak, en Het vijfpaarden eindspel . Die laatste keer kon ik een record melden dat was ontdekt door de pioniers op het gebied van eindspelen met 7 stukken; de Amerikaan Marc Bourzutschky en de Rus Yakov Konoval. In het eindspel van KTTP (koning plus twee torens en paard) tegen KTT hadden ze een 'langste kortste' winst gevonden van 290 zetten. (Om programmeertechnische redenen richt Wit zich in die eindspelen niet op mat, maar op conversie naar een winnend sub-eindspel.)
    Het was de vraag of er ooit een eindspel ontdekt zou worden waarin de 300-zetten barrière werd doorbroken. Dat gebeurde nu bij KDLP-KDL. In het algemeen, stelden Bourzutschky & Konoval vast, is dit eindspel remise. Maar na drie weken rekenen vond hun 3.6 GHz computer een stelling waarin de snelste weg naar de winnende conversie 330 zetten duurt. (Voor een winst van 317 zetten in het eindspel KDLP-KDP, zie item 311 in Open Chess Diary.)

Zwart aan zet, Wit wint
Marc Bourzutschky & Yakov Konoval

1...Ka8 2.Pb4! Dh1+ 3.Kb2! Dg1 4.Da4+! Da7 5.De8+! Db8 6.De1 Lf3 7.Kb1! Iedere zet van Wit richt zich op de snelste conversie; die van Zwart op de langzaamste. Zetten die als enige winnen krijgen een uitroepteken. Zoals altijd in deze eindspelen is het spel prachtig van onbegrijpelijkheid. Zo gaat het de menselijke pet te boven waarom Kb1 hier de enige winstzet zou zijn. Omdat het de loper vrijlaat? Maar die blijft nog dertig zetten op a1 staan. Later is het opvallend dat het paard 76 zetten lang (van zet 59 tot 135) op d2 wacht, en later nog eens 54 zetten (191 - 245). Er volgt 7...Df4 8.De8+! Db8 9.De7 Df4 10.Dd8+ Db8 11.Dd2 Le4+ 12.Kc1! Dg3 13.Dd4! Df4+ 14.Kb2! Df3 15.Dd8+ Kb7 16.De7+! Ka8 17.De8+ Ka7 18.De5 Kb6 19.Ka2! Df7+ 20.Ka3 Da7+ 21.Kb2 Lh7 22.Df6+! Kb5 23.Pd5! Ka5 24.Dc3+ Kb5 25.Pc7+ Kb6 26.Pe6 Da5 27.De3+! Kb5 28.Pd4+ Kc4 29.Pb3! Dd5 30.Dc3+ Kb5 31.Da5+! Kc6 32.Da8+! Kd6 33.Df8+ Kc7 34.Dg7+ Dd7 35.Dg1 De7 36.Ka2! De2+ 37.Lb2! Da6+ 38.La3! De2+ 39.Ka1 Dd3 40.Dc1+! Kd8 41.Pc5! Dd5 42.Pa4! Dd4+ 43.Pc3! Kd7 44.De1! Lg8 45.De7+! Kc6 46.Lb2 Lc4 47.Pb1! Dd6 48.De4+ Dd5 49.De8+! Dd7 50.De1 Dd3 51.Dh1+ Ld5 52.Dh6+! Kd7 53.Dg7+! Kc6 54.Df6+ Kb7 55.De7+ Kc6 56.Lc3 Le4 57.De6+ Kc5 58.Dc8+ Kb6 59.Pd2 Lf5 60.Db8+! Kc6 61.Da8+! Kc5 62.Da7+ Kc6 63.Da4+ Db5 64.Da8+ Kd7 65.Df3 Da4+ 66.Kb2 Dc2+ 67.Ka3! Le6 68.Db7+! Ke8 69.Da8+ Kf7 70.Df3+ Ke8 71.De3 Da2+ 72.Kb4 Dd5 73.Le5! Dc6 74.Ld4 Kd7 75.Lc5! Dd5 76.Kc3! Da2 77.De4 Da5+ 78.Lb4! Dd5 79.Dh7+ Lf7 80.Dg7 Da2 81.Dd4+ Dd5 82.Da7+ Kc8 83.Da6+ Kc7 84.La5+ Kb8 85.Db6+ Ka8 86.Dc7 Db7 87.Dc5 Ld5 88.Df8+ Db8 89.Df5 Dd6 90.Lb4 Dc6+ 91.Kb2 Le6 92.Da5+ Kb7 93.Lc5 Da6 94.Dc3 Dc6 95.Db4+ Ka6 96.Da3+ Kb7 97.Lg1 Kc7 98.De7+ Dd7 99.Db4 Dd5 100.Kc1 Dc6+ 101.Kd1! Kd7 102.Dd4+ Dd5 103.Da7+ Kc8 104.Da4 De5 105.Lb6 Dh5+ 106.Kc1 De5 107.Lf2 Ld5 108.Da6+ Kd8 109.Da3 Kd7 110.Dd3 Dc7+ 111.Kd1 Dd6 112.Lg3 Dc6 113.Dd4 Ke6 114.Lf4 Kf7 115.Le5 Ke6 116.Lh8 Ke7 117.Db4+ Ke8 118.Le5 Db7 119.Dc5 Dc6 120.Da3 Dh6 121.Lc3 Dc6 122.Da5 Kd7 123.Kc1 Le6 124.De5 Dh1+ 125.Kc2 Dd5 126.Dg7+ Lf7 127.Dg3 Dd6 128.De3 Ld5 129.Kd1 De6 130.Dd4 Kc8 131.Dh8+ Dg8 132.Df6 Dg4+ 133.Kc1 De6 134.Df8+ Kb7 135.Pf1 De4 136.Dc5 Dc4 137.De7+! Dc7 138.Db4+ Db6 139.Df8 Dg1 140.De7+ Kc6 141.Df6+ Kd7 142.Kc2 Dg2+ 143.Pd2 Le6 144.Dh6 Dd5 145.Kd1 Dc5 146.Dg7+ Ke8 147.Kc2 Df5+ 148.Kc1 Dc5 149.Dg6+ Kd7 150.Dd3+ Dd6 151.De4 Da3+ 152.Kc2! Da2+ 153.Kd1 Dd5 154.De3 Dd6 155.Da7+ Dc7 156.Dd4+ Dd6 157.Dg7+ De7 158.Dg1 Kc8 159.Dg6 Dd6 160.Dg7 Df4 161.Kc1 De3 162.Df6 Kd7 163.Lb4 Kc8 164.Kc2 Kb7 165.Lc3 Ld5 166.Le5 Dc5+ 167.Kd1 Kc8 168.Df5+ Kd8 169.Pf1 Dg1 170.Lf6+ Kc7 171.Kd2! Dg2+ 172.Ke3! Lc6 173.Pd2! Dg3+ 174.Ke2 Dh2+ 175.Kd1 Dh1+ 176.Kc2 Dd5 177.Df4+ Kc8 178.Ld4 De6 179.Kd1 Ld5 180.Le5 Db6 181.Df5+ De6 182.Dg5 Dg8 183.Df4 Dg1+ 184.Ke2 Dg2+ 185.Kd3 Dg6+ 186.Kd4 Lf7 187.Pe4 Dg1+ 188.Kd3 Dd1+ 189.Ke3 De1+ 190.Kf3 Df1+ 191.Pf2! Dc4 192.Df6 De6 193.Dh8+! De8 194.Dg7 Dd8 195.Ke2! De7 196.Dh8+ De8 197.Dh3+ De6 198.De3! Db3 199.Dc5+! Kb7 200.De7+! Ka6 201.Kd2! Lg6 202.Dc5 Db6 203.Dc4+! Db5 204.Dc8+ Db7 205.Dc3 Dd5+ 206.Ke3! Kb5 207.Db2+! Kc6 208.Kf4! Dc4+ 209.Kg3! Lc2 210.Kh2 Kd7 211.Db7+ Ke6 212.Lg3! Lf5 213.Dg7! Dc8 214.Lh4 Db8+ 215.Kg1 De5 216.De7+ Kd5 217.Df7+ Kc6 218.Db3 Dd4 219.Lg3 Ld7 220.Db1 Le6 221.Dg6 Kd7 222.Dh7+ Kc6 223.Dc7+ Kb5 224.Db7+! Db6 225.De4 Lb3 226.Lf4 Dc6 227.Dh7 Df3 228.Dd7+! Dc6 229.Dg7 Dc5 230.Kg2 Le6 231.Db2+ Kc6 232.De2 Lf5 233.De8+ Kb7 234.Kg3 Dc3+ 235.Kh2! Df6 236.Db8+ Kc6 237.Dc7+ Kd5 238.Kg1! Dg6+ 239.Lg3! Df6 240.Dc1 Dd4 241.Dh6 Ld7 242.Da6 Lc6 243.De2 Kc5 244.Le5 Dc4 245.Pd3+! Kb5 246.Db2+! Ka4 247.Pf4 Db3 248.Dd4+ Db4 249.Da1+ Da3 250.De1 Df3 251.Kh2! Lb7 252.Dd2 Kb5 253.Lf6 Ka6 254.Le7 Lc6 255.Lc5 Kb7 256.Db2+ Kc8 257.Df6 Kb7 258.De7+ Kc8 259.Dd6 Kb7 260.Ld4 Ka6 261.Dc7 Kb5 262.Db6+ Kc4 263.Le3 Kc3 264.Dd4+ Kb3 265.Dd3+ Ka4 266.Dc4+ Ka5 267.Lc5 De4 268.Dc3+ Kb5 269.Ld6 Dc4 270.De3 Ld7 271.Dd2 Lc6 272.Kh3 Ka6 273.Le5 Lb5 274.Ld4 Df7 275.Kg3 Dg8+ 276.Kf3 Db3+ 277.Le3 Kb7 278.Kf2 Kc8 279.Dd6 Da2+ 280.Kf3 Dc4 281.Df8+ Kb7 282.Kg3 Dc7 283.Dh8 De7 284.Dd4 Dg5+ 285.Kf3 Df5 286.Db6+ Kc8 287.Ld4 Dd7 288.Kg3 Dc6 289.Da7 Db7 290.Dc5+ Dc6 291.Df5+ Dd7 292.De5 De8 293.Pe6 Dg6+ 294.Kf3 Dd3+ 295.Kf4 Dd2+ 296.Kg3! Dd3+ 297.Le3 Dg6+ 298.Pg5 De8 299.Dd4 Dd7 300.Db4 Dd5 301.Lf4 Lc6 302.Df8+ Kd7 303.Dg7+ Ke8 304.Dc7 Dg2+ 305.Kh4 Dh1+ 306.Lh2 Dd5 307.Kh5 Ld7 308.Ld6 Dh1+ 309.Kg6 Dc6 310. Db8+! Lc8 311.Db4! Dd5 312.Db6 Df5+ 313.Kh5! Dg4+ 314.Kh6 Dh4+ 315.Kg6! Dc4 316.Kf6 Df1+ 317.Kg7! Df5 318.De3+! Kd7 319.Pf7 Kc6 320.Dc1+ Kb5 321.Pe5 Le6 322.Dc6+ Ka5 323.Da8+ Kb6 324.Db8+ Ka6 325.Lc7 Dg5+ 326.Pg6! De3 327.Da8+ Kb5 328.De8+ Ka6 329.Kf6 Dc3+
(zie diagram)
330.Le5! en de zwarte loper valt.

© Tim Krabbé, 2006








 

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site