MET DE LAATSTE PION (26 maart 2005)

Zwart aan zet
Kramnik - Sokolov, Corus-toernooi 2005

In deze stelling, net als die van de vorige week uit de vierde ronde van het Corus-toernooi, was Kramnik teleurgesteld toen Sokolov het opgaf, inplaats van het grappige mat toe te laten na 36...Pd4 37.Pg3+ Txg3 38.fxg3 Pxf5 en nu 39.Th4+ Pxh4 40.g4 mat.

Dat pionnenstikmat werd voor het eerst getoond door de achttiende-eeuwse Italiaanse schaakschrijver Ercole Del Rio.

Wit speelt en wint
E. Del Rio, 1750

1.Df8+ Dxf8 2.Txf8+ Kg7 3.Lh6+ Kxh6 4.Tg8 Zo'n stille zet was iets bijzonders in die tijd. 4...a2 Want er is niets tegen 5.Th5+ Lxh5 6.g5 mat.

In partijen komt dit mat zelden voor, omdat spelers die het aan zien komen, het net als Sokolov opgeven voor het zover is. Maar in problemen en vooral studies is het een veelgebruikt sloteffect.

Mat in 6
H. Lepuschütz, 1967

Wit zou met Kc6 en Ta5 mat willen geven, maar voorlopig is g1D+ een afdoende verdediging. 1.Lf5 Dreigt Lxc8 mat. 1...Td8 Die toren zou lastig kunnen worden, en wordt meteen teruggedwongen met 2.Lc8+ Txc8 Terug in de beginstelling, maar zonder Lb1. Dat geeft Wit een spectaculaire nieuwe mogelijkheid. 3.Dg1! Dankzij het verdwijnen van de loper dreigt er Da1 mat, en is Zwart gedwongen tot de, overigens afdoende lijkende, verdediging 3...Lxg1+ Maar nu is na 4.Kc6 pion g2 geblokkeerd, zodat g1D+ niet meer gaat. Zwart heeft de nieuwe verdediging 4...Lb6, maar: 5.Ta5+ Lxa5 6.b5 en de laatste pion geeft mat.

Wit speelt en wint
V. Kovalenko, 1966

Wit staat een stuk achter. Zijn kans ligt in de elkaar aanvallende torens - één daarvan moet met schaak aan die aanval worden onttrokken. 1.Tf5+ En niet 1.Tc5+ Kb6 2.Txh2 Tg4+ en Wit raakt Tc5 kwijt in ruil voor Lh6, met remise. 1...d5+ Een mooi tussenzetje om de toren op een slechter veld te krijgen. Na 1...Ka4 2.Txg8 Tc2+ 3.Kd3 Td2+ 4.Kc3 is het makkelijker. 2.Txd5+ Ka4 Of 2...Ka6 3.Txg8 Txb2 4.Td6+ Tb6 5.Txb6+ Kxb6 6.Tg6+ en wint. 3.Txg8 Tc2+ 4.Kd3 Nu niet 4...Txb2 5.Ta8+ en Wit wint. 4...Td2+ Maar hoe komt Wit nu verder? 5.Ke4 Txb2 is remise, en 5.Kc4 Tc2+ leidt tot herhaling. 5.Kc3 De schitterende oplossing. 5...Txd5 Zwart moet natuurlijk wel. En nu wint Wit met 6.Kc4 Een Saavedra-achtig zetje. 6...Ta5 Of bijvoorbeeld Te5 7.Ta8+ en 8.b3+ met torenwinst. 7.Tg3 Lf8 8.Ta3+ Lxa3 en de laatste pion geeft het Del Rio mat: 9.b3 mat.

© Tim Krabbé, 2005








 

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site