DE HOND VAN KASPAROV

Toen Atari computers in 1986 een reclame-contract had getekend met Gary Kasparov, werd dat gevierd met een groot en luidruchtig diner. Er werden moppen verteld, en iemand vroeg Kasparov een Russische mop te vertellen. Hij vertelde het verhaal van een man die in een park met zijn hond zit te schaken. 'Wat een slimme hond,' zegt iemand, waarop de man zegt: 'Dat valt wel mee, ik sta met 3-1 voor.'
    Dit schijnt in Rusland de schaakmop te zijn, maar als je bij Google chien blague échecs intikt, komt hij ook uit Frankrijk tevoorschijn, om van dog joke chess maar niet te spreken. Hij heeft natuurlijk ook een baard van eeuwen. 'Jantje denkt dat hij een koe is.' - 'Waarom sturen jullie hem dan niet naar het gekkenhuis?' - 'We kunnen de melk niet missen.' In de Laurel & Hardy film Fra Diavolo ontdekt Laurel dat hij een vlammetje uit zijn duim kan laten komen. De hele film lang probeert Hardy het ook - tot het lukt en hij zijn duim brandt.
    Je zou je kunnen afvragen of dit miljoenvoudig gebruikte schema (iets onmogelijks wordt door een nuancering alledaags) ook òp het schaakbord kan voorkomen. Met een beetje goede wil gebeurt dat in een van mijn lievelingsproblemen van de grootste grappenmaker uit de schaakgeschiedenis.

Mat in 4
Sam Loyd, 1867

Hier kan je uren tevergeefs naar kijken (hoe nu toch die batterij Lf1-Tg2 te gebruiken zonder de zwarte koning te laten ontsnappen) of je ziet het meteen. 'Mijn loper is gek geworden, hij denkt dat hij gedekte pionnen moet slaan.' 1.Lxa6 'Doe hem weg!' 1...Dc5 2.De8 Dc6 3.Dxc6 bxc6 'Kan niet, ik heb hem nodig om op c8 mat te geven.' 4.Lc8 mat. Ook in de variant 1...Pc3 2.Lxb7 Dc5 3.Dc8+ Dxc8 4.Lxc8 mat gebeurt dat. De eigenlijke hoofdvariant is 1...bxa6+ 2.b7, en Zwart heeft niets tegen mat in 2 op c8. De ware roeping van de loper is het veroveren van de zwakke diagonaal c8-h3.

Wit speelt en maakt remise
G. Costeff, Vermelding QM toernooi 2003
(Stelling na de 4e zet)

Hier wordt een heel ander soort grap verteld. Ik sla de lelijke inleiding over (wat doet het er toe uit wat voor nest die schakende hond komt) en begin bij de vijfde zet van de oplossing. Wit staat twee stukken achter en de matpoging 1.Dg1 haalt na Lb4 2.Da1+ Kc5 niets uit. De enige kans is 1.Dh6 Dreigt dame-winst door een paardschaak. Omdat Pd7 nu niet gaat wegens 2.Pe6 mat, is 1...Df7 het enige (De7 komt op hetzelfde neer) 2.Dh7 Dreigt weer damewinst. 2...Df6 3.Dh8 Weer met dezelfde dreiging, en dat gaat zo verder: steeds opnieuw dreigt Wit, als het ware door zijn paard heen, de zwarte dame te slaan. 3...Dg6 (of Dg5) 4.Dg8 Dh6 5.Df8 Dh7 6.Df7 Dh8 7.Df6 Dg8 8.Dg6 Df8 9.Dh6 Dg8 10.Dg6 Dh8 11.Df6 Dh7 12.Df7 Dh6 13.Df8 Dg6 14.Dg8 Df6 15.Dh8 Df7 16.Dh7 Df8 17.Dh6 en tot in de eeuwigheid blijven de twee dames hun rondjes om het paard heen draaien.

Erg geestig, maar QM staat voor Quiet Move - deze studie haalde zijn (lage) onderscheiding in het Stille Zetten toernooi van Hans Böhm, waarbij ik samen met Böhm, Timman en Harold van der Heijden de jury was. 'Deze studie zou makkelijk winnen in een toernooi waarin het thema een eeuwig naar beide kanten draaiend wiel was', schreef Böhm heel geestig in het jury-rapport.
    En in een toernooi waar 'humor' het thema was? Dat is het in het volgende toernooi dat Böhm heeft uitgeschreven, met dezelfde jury. Originele studies kunnen tot 31 december 2004 worden ingestuurd naar: HUMOR toernooi, Harold van der Heijden, Michel de Klerkstraat 28, 7425 DG Deventer.

© Tim Krabbé, 2003

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site