KORTSJNOI WORDT OUD

Begin dit jaar werd Viktor Kortsjnoi, bijna 72 jaar oud, tweede in het toernooi van Reykjavik, slechts een half punt achter Sjirov en boven Sokolov, McShane, Adams en Bacrot. Die laatste twee, 40 en 51 jaar jonger dan hij, versloeg hij. Dat hij ook verder de ware Kortsjnoi nog was, bleek toen hij na hun partij Sokolov toevoegde dat die een koffiehuis-speler was die niets van schaken begreep. (Sokolov had na een incorrect stukoffer Kortsjnoi beschwindeld en remise gemaakt.) Bij de prijsuitreiking bezwoer Kortsjnoi het schaken trouw te blijven en, mocht hij ooit in een verre toekomst sterven, dat aan het schaakbord te doen.
    Maar daarna is het een rampjaar voor hem geworden. In Biel werd Kortsjnoi laatste met 2 uit 10, zijn slechtste resultaat ooit. 'Hem kennende, weet ik zeker dat hij aan het probleem zal werken, en dat hij spoedig terug zal komen,' schreef zijn jonge (Zwitserse) landgenoot Pelletier daarover, en in het ene toernooi na het andere heeft Kortsjnoi dat ook geprobeerd, maar het ging van kwaad tot erger. Vaak haalde hij de 50 % niet eens, zijn rating daalde tot 2580, en hij zakte weg uit de top-100 van de wereld. Zelfs zijn overwinningen zijn niet om aan te zien.

Korchnoi - Van der Stricht, Europees landenkampioenschap, Plovdiv 2003
Zijn querulante natuur getrouw had Kortsjnoi enkele ronden lang een merkwaardige persoonlijke regeling met de hoofdscheidsrechter getroffen. Wegens pijn en kramp in zijn rechterhand, waarschijnlijk door reuma, werd hij vrijgesteld van het noteren van zijn zetten, maar hij kreeg dan wel tien minuten minder bedenktijd. De secondenwinst die dat in tijdnood opleverde was waarschijnlijk belangrijker dan dat minutenverlies bij zet één.
    Van der Stricht (een sterke Belg, rating 2465), vond het grappig om te zien 'dat Kortsjnoi na het uitvoeren van zijn zet en de klok te hebben ingedrukt telkens een automatische reflex had om de zet te noteren, maar dan telkens vaststelde dat er geen notatieformulier naast hem lag...'
1.c4 e6 2.e4 d5 3.exd5 exd5 4.d4 Lb4+ 5.Pc3 Pf6 6.Ld3 O-O 7.Pf3 Te8+ 8.Le3 Lg4 9.O-O Pbd7 Van der Stricht was geïmponeerd door Kortsjnoi's geheugen toen die hem na de partij vertelde dat dit een nieuwtje was. 10.Db3 Lxc3 11.bxc3 Lxf3 12.gxf3 Pb6 13.c5 Pc4 14.Tae1 Dc8 15.Kg2 b6 16.cxb6 axb6 17.Lc1 Da6 18.Lb1 h6 19.Tg1 Dc8 20.Dd1 Dd7 21.Kh1 Txe1 22.Dxe1 Te8 23.Df1 Kh8 24.Lf4 Tg8 25.Dg2 c6 26.Lc1 De6 27.Ld3 b5 28.Dg3 Pe8 29.Lf4 Ped6 30.Dh4 Te8 31.Dh5 Df6 32.Tg4 Te1+ 33.Kg2 Te8 34.Lg3 Tg8 Wit heeft weinig bereikt, maar ziet ineens een kans: 35.Le5 De6 (zie diagram) 36.Tg6 'Onmiddellijk en vol zelfvertrouwen' gespeeld. In tijdnood zag Van der Stricht 36...fxg6 37.Dxh6 mat, en ook nog 36...Pxe5 37.Txe6 Pxd3 38.Txh6+ en mat, en gaf daarom op. Maar toen hij 's avonds de partij met zijn computer bekeek, rezen de haren hem te berge: die gaf aan dat in de slotstelling Zwart gewonnen staat. Beide spelers hadden over het hoofd gezien dat na 38.Txh6+ gewoon 38...gxh6+ kan volgen - met schaak. Dxh6 mat gaat dan niet, en de dreiging Pf4+ kost Wit zijn toren, en de partij.
    Toen Kortsjnoi hoorde dat zijn tegenstander in gewonnen stand had opgegeven, bood hij hem zijn excuus aan - geen teken dat het weer goed met hem gaat. Dat was zijn laatste partij in Plovdiv ook niet.

Zwart aan zet
Sjirov - Kortsjnoi, Plovdiv 2003
Wit had net Kg1-h2 gespeeld - misschien als val. 27...Pxf2? 28.Lxf2 Te2 Wint het stuk terug en blijft een pion voor, moet Kortsjnoi gedacht hebben. De weerlegging is onthutsend simpel: 29.Ta2 en Zwart gaf het op; na 29...Txf2 30.Lxh7+ komt hij de kwaliteit achter.

© Tim Krabbé, 2003

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site