HET BESLISSEND MOMENT

Schaken was voor mij liefde op het tweede gezicht. Ik had het op mijn zevende geleerd, en vond er niets aan. Vier jaar later zag ik in de klas twee jongens schaken, en ineens was er 'een explosie van zekerheid dat ik dat ook wilde, altijd, wat het ook zou blijken te zijn,' zoals ik al eens schreef. Over een paar maanden vier ik mijn vijftigjarig jubileum als schaakverslaafde.
    Zo gaat het vaak met liefdes. Je weet dat je iets wilt, vóór je kunt weten wat het is. Mijn grote schoolliefde ontstond toen ik het lijntje zag waarin haar rokje over haar knie viel, terwijl ze een trap beklom. Ik had haar gezicht nog niet eens gezien, maar ik hield al van alles van haar, en dat bleek te kloppen.
    Schakers hebben een beslissend schaakmoment. Kasparov leerde het spel door op zijn vijfde naar zijn schakende ouders te kijken, maar zijn leven lag pas vast toen hij kort daarna de slotstelling zag van de volgende beroemde partij. 'Daarna kon ik niet meer zonder schaken leven,' heeft hij gezegd.

McDonnell - De la Bourdonnais, matchpartij 1834
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 e5 5.Pxc6 bxc6 6.Lc4 Pf6 7.Lg5 Le7 8.De2 d5 9.Lxf6 Lxf6 10.Lb3 0-0 11.0-0 a5 12.exd5 cxd5 13.Td1 d4 14.c4 Db6 15.Lc2 Lb7 16.Pd2 Tae8 17.Pe4 Ld8 18.c5 Dc6 19.f3 Le7 20.Tac1 f5 21.Dc4+ Kh8 22.La4 Dh6 23.Lxe8 fxe4 24.c6 exf3 25.Tc2 De3+ 26.Kh1 Lc8 27.Ld7 f2 28.Tf1 d3 29.Tc3 Lxd7 30.cxd7 e4 31.Dc8 Ld8 32.Dc4 De1 33.Tc1 d2 34.Dc5 Tg8 35.Td1 e3 36.Dc3 Dxd1 37.Txd1 e2 (zie diagram) En Wit gaf het op.

Zulke drievoudige promotie-falanxen zijn uiterst zeldzaam - ze komen in minder dan één op de honderdduizend partijen voor. Ik heb er in deze rubriek ( 'Ze zijn geland') al eens een paar laten zien; onlangs was er een nieuw en erg mooi geval.

Studnicka - Cernousek, Praag 2003
1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.Lg5 dxc4 6.e4 b5 7.e5 h6 8.Lh4 g5 9.Pxg5 hxg5 10.Lxg5 De Botwinnik-variant, die al veel bijzondere partijen heeft opgeleverd. 10...Pbd7 11.g3 Lb7 12.Lg2 Db6 13.exf6 c5 14.d5 b4 15.O-O bxc3 16.dxe6 Pe5 17.Te1? Beter 17.Lxb7 Dxb7 18.f4 17...Lxg2 18.Txe5 Dc6 19.Dd7+ Dxd7 20.exd7+ Kxd7 21.Kxg2 cxb2 22.Tb1 Ld6! Nu krijgt Zwart voordeel. 23.Te3 Tab8 24.Tc3 Tb4 25.Ld2 De eerste nieuwe zet, maar Zwart staat al gewonnen. 25...Le5 26.Tc2 Thb8 27.Lxb4 Txb4 28.a3 c3? Na 28...Tb3! 29.Txc4 Txa3 30.Txc5 Ta1 31.Txe5 Txb1 32.Tb5 a5 33.h4 a4 promoveert Zwart het eerst. Nu kan Wit weer winnen. 29.axb4 cxb4 30.Kf3 a5 Of 30...b3 31.Txc3 Lxc3 32.Ke4 Kc6 33.Kd3 Lxf6 34.Kc4 enz. 31.Ke4 a4 31...Lxf6 32.Kd5 a4 33.Kc4 a3 34.Kb3 helpt niet. 32.Kxe5 a3 (zie diagram links) Een wonderbaarlijke stelling. Wit staat gewonnen met zijn twee torens meer, maar balanceert tegelijk boven een afgrond. 33.Td1+ Kc6 34.Kd4 a2 35.Tcc1 Kb5 36.Kd3 Ka4 37.h4? Verliest. Met 37.Kc2 bxc1D+ (Ka3 38.Tb1!) 38.Txc1 Ka3 39.Te1! b3+ 40.Kxc3 b2 41.Te8 b1P+ 42.Kc2 Pc3 43.Ta8+ Pa4 44.Txa4+ Kxa4 45.Kb2 kon hij nog net winnen. 37...Kb3 38.h5 c2(zie diagram rechts) Wit is reddeloos. Na 39.Th1 b1D 40.h6 a1D 41.h7 Dxc1 42.Txc1 Dxc1 43.h8D Dd1+ gaf hij het op

© Tim Krabbé, 2003


Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site