NIEUWE WINNENDE WANDELKONINGEN

Van tijd tot tijd zoek ik in mijn database naar 'winnende wandelkoningen' - koningen die, al dan niet gedwongen, en tegen minstens een dame en twee andere stukken, winnend naar voren gaan.
    In het toernooi op Curaçao in 2002 (een herdenkingstoernooi voor het legendarische Kandidatentoernooi van 1962) kwam er een voor op hoog niveau.

In Timman - Loew had de onbekende zwartspeler (rating 2265) met sterk spel een gewonnen stelling bereikt. Onbevreesd trok hij nu ten aanval. 45...Tb2! 46.Txe7+ Kh8 47.De1 Txh2+! 48.Kxh2 Db2+ 49.Kg3 Dg2+ En niet 49...Txf3+ 50.Kh4 Db8 51.Dd2 en Wit wint. 50.Kh4 Lxf3 Nu heeft Wit geen verdediging meer. 51.Db4 Het makkelijkst is nu 51...Df2+ 52.Kg5 De3+ 53.Kh4 Dxc1 51...h2 52.Kg5  Hier was het al moeilijker, maar 52...Lxg4 won nog: 53.Dxg4 Dd2+ 54.Kh4 Dxc1 52...h1D? Deze torenwinst verliest echter. 53.Txh1+ Dxh1 54.Tc7 Nu c1 gedekt staat, is de witte koning veilig. 54...Te8 55.Df4 en, ongetwijfeld 'geheel verbrijzeld' (Donner) gaf de arme zwartspeler op.

In mijn twee andere voorbeelden worden enorme fouten gemaakt, maar ze zijn wel uit de betreffende nationale kampioenschappen.

In Rylander - Gruvaeus, Zweden, 2000, Zwart aan zet, stond Wit na een onzinnig stukoffer totaal verloren. Iedere compensatie voor het stuk is uitgebleven, en de witte koning is de verstikkingsdood nabij. Na 32...Tc6 zou de matdreiging over de diagonaal e5-h2 ook de dame winnen maar, ongetwijfeld in tijdnood, laat Zwart zich verblinden door een simpeler damewinst. 32...Tf5 Dreigt zowel Txg5 als Le5+ 33.Lxe2 Niets wint nu makkelijker dan dxe2 of Txg5, maar Zwart voert zijn rampzalige plan uit. 33...Le5+?? 34.Dxe5+ Txe5 en nu worden de bordjes drastisch verhangen: 35.Lf6+ Kg8 36.Lc4 Met slechts een loper voor de dame staat Wit ineens gewonnen. De vrijpion op e6 is gruwelijk sterk. 36...Th5+ Na 36...Txe1 wint 37.e7+ 37.Kg3 Th3+ Ook na h6 38.e7+ Kh7 39.Td8 Th3+ 40.Kg4 wint Wit. 38.Kg4 h5+ 39.Kg5 en de koning is volkomen veilig. Na 39...Kh7 40.Td7+ Kg8 41.Tg7+ Kf8 42.e7+ gaf Zwart het op.

Deze bizarre stelling ontstond met Zwart aan zet in de partij Karner - Eisterer, Oostenrijk 2002. Zwart staat twee pionnen voor, en na 40...d3 was er niets meer te doen tegen de verdere opmars van die pion. Met de ongewone matdreiging 41.Pe8 probeerde Wit nog verwarring te stichten. Na h5 of h6, om ruimte voor de koning te maken, zou Wit nu niets meer gehad hebben, maar net als het vorige fragment zal dit een tijdnoodduel zijn geweest. En wie geen tijd heeft om te denken, zal eerder een pion dekken, dan hem met schaak laten slaan, zeker als hij ziet dat hij zelf met schaak een nieuwe dame kan halen. Maar 41...Lh6 snoerde de eigen koning rampzalig in. 42.g5 d2 Zwarts laatste kans was Tg2; na 43.gxh6 Pxh6 44.Kc4 Tg3 45.Le4 is de winst is voor Wit nog een heel werk. 43.gxh6 d1D+ 44.Kc5 Met slechts één stuk voor de dame, en de koning midden op een open bord, wint Wit op wonderbaarlijke wijze. Als hij maar een schaakje kon geven, zou Zwart winnen, maar zijn Lc2 en Tf2 staan de dame en elkaar dusdanig in de weg dat een onderste rij-mat niet is te voorkomen. 44...Pxh6 45.Lxg7+ Kg8 46.Lxh6 en Zwart gaf het op; het is snel mat.

© Tim Krabbé, 2003


Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site