KIND PLEEGT DAME-OFFER

Er zijn in het schaken partijen die eretitels hebben gekregen - in de eerste plaats natuurlijk de Onsterfelijke Partij van Anderssen tegen Kieseritzky, Londen 1851. Anderssen speelde ook een Immergrüne partij tegen Dufresne; er is de Onsterfelijke Zetdwangpartij Sämisch - Nimzowitsch; de Poolse Onsterfelijke Glücksberg - Najdorf, de Nederlandse Onsterfelijke De Ronde - Kamstra, er zijn een paar Partijen van de Eeuw (D. Byrne - Fischer en Topalov - Kasparov) en onlangs bleek mij, door post uit de betreffende landen, dat er ook Onsterfelijke Argentijnse en Braziliaanse partijen zijn.

Rossetto - Aguilar, Bahía Blanca 1935
1.e4 Pf6 2.e5 Pd5 3.c4 Pb6 4.d4 d6 5.f4 dxe5 6.fxe5 Lf5 7.Pc3 e6 8.Le3 Pc6 9.Le2 Dd7 10.Pf3 O-O-O 11.O-O Lg4 12.Pd2 Lf5 13.Pb3 f6 14.exf6 gxf6 15.a4 Tg8 16.a5 Dg7 17.Tf2 Pd7 18.Lf3 Pde5 19.a6 Lg4 Nu wordt Zwart matgezet. 20.axb7+ Kb8 (zie diagram) 21.Lxc6! Pxc6 Want na Lxd1 22.dxe5 is er geen verdediging tegen mat op a7 of a8. 22.d5 exd5 En weer: Lxd1 23.dxc6 en mat. 23.cxd5 De7 En nog eens: Lxd1 24.dxc6 en mat. Het voorkomen van dit mat gaat Zwart nu teveel kosten. 24.dxc6 Txd1+ 25.Pxd1 Dxe3 26.Pxe3 en Zwart gaf het op.

De inzender van deze aardige partij vroeg mij of de vier achtereenvolgende passieve dame-offers op d1 misschien een record waren - dat zijn ze zeker niet, maar er was wel iets anders bijzonders aan de hand. De witspeler, Hector Rossetto, was namelijk ternauwernood 13 jaar toen hij deze partij speelde - en het was toen nog niet zoals nu, dat je 'het wel kunt schudden als je op je 14e nog geen grootmeester bent', zoals Anand eens heeft gezegd. In die vooroorlogse jaren was een kind dat een dame-offer kon plegen al een wereldwonder. Rossetto (1922) werd rond zijn 40ste grootmeester, en is vele jaren lang een van de sterkste Argentijnse spelers geweest.

Viana - Silvestre, Rio de Janeiro 1900
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Lc5 4.b4 Lxb4 5.c3 La5 6.d4 exd4 7.O-O d6 8.Db3 Df6 9.e5 dxe5 10.Te1 Ld7 11.Lg5 Df5 12.Pxe5 Pxe5 13.f4 f6 14.Dxb7 Td8 15.fxe5 fxg5 16.Tf1 Dxe5 17.Pd2 Pe7 18.Tae1 Dc5 19.Lf7+ Kf8 20.Lg6+ Lf5 21.Lxf5 Pxf5 Nu zou het terugwinnen van het stuk door 22.Txf5+ Dxf5 23.Tf1 Dxf1+ gunstig zijn voor Zwart, maar met 22.Pb3 had Wit een klein voordeel kunnen bereiken. 22.Pe4 Db6 Ook na 22...Dd5 23.Txf5+ Dxf5 24.Tf1 Dxf1+ 25.Kxf1 Ke7 staat Zwart beter. 23.Txf5+ Kg8 (zie diagram) 24.Pd6 Een schitterende zet natuurlijk. Het paard kan op geen enkele manier genomen worden: met de toren of met de pion is het mat in één, en ook na 24...Dxd6 25.Db3+ Dd5 26.Dxd5+ Txd5 27.Te8 staat Zwart mat. Maar het paard hoeft niet genomen te worden; met 24...Dxb7 25.Pxb7 Lxc3 26.Pxd8 Lxe1 27.Tf1 Lb4 28.Pf7 h6 had Zwart Wits hele opzet kunnen weerleggen; die moet dan voor remise vechten. Na het voor de hand liggende maar zwakke 24...dxc3+ kreeg Wit de gelegenheid de partij heel mooi uit te maken: 25.Kh1 h6 (beter is 25...Dxb7 26.Pxb7 c2 27.Pxa5 Td1 28.Tff1 c1D 29.Txd1, maar Wit zal dan wel kunnen winnen.) 26.Dd5+ Kh7 27.De4 Kg8 28.De6+ Kh7 29.Tf6 Mooi en beslissend. 29...Thf8 30.Df5+ Kg8 En nu nog een fraai mat: 31.Txf8+ Txf8 32.Dxf8+ Kxf8 33.Te8 mat.
    Allesbehalve correct, maar toch een schitterende aanvalspartij in de stijl van de oude meesters - overigens zijn van deze spelers geen andere schaakdaden bekend.

Volgende week nog meer onsterfelijks.

© Tim Krabbé, 2002


Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site