EEN GROOT AANVALSSPELER
De nu 27-jarige Judit Polgar heeft een prachtig jaar. Ze won een partij
van Kasparov, werd in een paar toptoernooien ongedeeld tweede, en bereikte
met de hoogste rating die ze ooit had, 2718, voor het eerst de FIDE top-tien.
Ze is veruit de sterkste vrouw aller tijden en was de
sterkste mens van 11, 12 en 13 jaar; volgde in 1991 Fischer op als jongste
grootmeester aller tijden en werd in dat jaar de eerste vrouwelijke nationaal
kampioen (van Hongarije nog wel), maar al die speciale records zouden je doen
vergeten dat ze een groot aanvalsspeler is, met een vindingrijke, agressieve,
uiterst aantrekkelijke stijl.
Polgar - Berkes, Budapest 2003
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 dxe4 5.Pxe4 Le7 6.Lxf6 Lxf6 7.Pf3 O-O
8.Dd2 Pd7 9.O-O-O Le7 10.Ld3 b6 11.Peg5 h6 12.Lh7+ Bekend was hier 12.h4,
maar Polgar ziet iets geniaals. 12...Kh8 13.Le4 hxg5 13...Lxg5 geeft
hier nog gelijk spel. Nu komt een van de meest verbluffende zetten
van de laatste jaren (zie diagram).
14.g4! Met aanval op Ta8 - èn de dreiging met h4 de h-lijn
te openen. Na 14.Lxa8 g4! kan het paard niet weg wegens Lg5. 14...Tb8
15.h4 g6 15...Kg8 faalt op 16.hxg5 en verdubbeling langs de h-lijn, en
na 15...gxh4 gaat Zwart ook ten onder in de aanval; 16.g5 Kg8 17.Df4 f5 18.Dxh4
fxe4 19.Dh7+ Kf7 20.Dh5+ g6 21.Dh7+ Ke8 22.Dxg6+ Tf7 23.Th7 Lxg5+ 24.Pxg5
Dxg5+ 25.Dxg5 Txh7 26.Dg6+ Tf7 27.Dxe6+ en Wit wint. 16.hxg5+ Kg7 17.Df4
Lb7 Zowel na Ld6 als na Th8 18.Txh8 Dxh8 is Pe5 beslissend. 18.Th7+
Om met tempowinst op de h-lijn te verdubbelen. 18...Kxh7 19.Dh2+ Kg8 20.Th1
Lxg5+ 21.Pxg5 Dxg5+ 22.f4 Dxf4+ 23.Dxf4 Lxe4 24.Dxe4 en Wits aanval is
met groot voordeel uitgewoed, al gaf Zwart hier wel wat vroeg op.
Tegen een paar topspelers heeft Judit Polgar opvallend goede scores; tegen
Nigel Short, die de zusjes Polgar 'getrainde
aapjes' noemde, is het zelfs 13-3, na een ruststand van 10-0. Maar Angstgegners
heeft ze ook; tegen Gelfand stond ze, vóór hun recente rapid-match,
in serieuze partijen met 9-1 achter.
Gelfand - Polgar, 1e matchpartij (25'), Budapest 2003
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.Pc3 d6 6.Le3 a6 7.Dd2 Ld7 8.O-O-O
Tc8 9.f4 b5 10.Pf3 Pf6 11.e5 dxe5 12.fxe5 b4 13.Pa4 Pd5 14.Pb6 Na tweemaal
slaan op b6 geeft Wit mat op d7. Maar: 14...b3! Tovert een aanval
uit het niets. 15.axb3 Pcb4 16.Pxc8 Da5 17.Dd4 Lxc8 18.Lc4 Pxe3 Na
18...Pa2+ 19.Kb1 Pac3+ 20.bxc3 Pxc3+ 21.Dxc3 Dxc3 22.Ld2 is de zwarte dame
gevangen. 19.Dxe3 Lc5 20.De4 (zie diagram).
20...Lb7! Dxb7 gaat nu niet wegens Le3+ en Da1 mat, maar: 21.Td8+!
Slag op slag 21...Kxd8 Beter was 21...Dxd8 22.Dxb7 en Zwart kan
remise afdwingen met 22...Le3+ 23.Kb1 Da5, maar ook op winst spelen met 22...O-O
23.De4 Da5 enz. 22.Dxb7 Da1+ 23.Kd2 Dxh1 24.Db8+ Kd7 25.Db7+ Kd8 26.Pg5
Speelt op winst. 26...Le3+! 27.Kxe3 Dc1+ 28.Kf3 Dxg5 29.Db8+ Kd7 30.Db7+
Niet 30.Dxh8 Df5+! en Wit verliest pion e5 met schaak 30...Ke8 31.Db8+
Dd8 32.Dxb4 h5 33.Lxa6 f5 34.Lb5+ Kf7 35.Dd6 Dg5 36.Lc4 De7 37.b4 De
beslissende blunder. 37...Dxd6 38.exd6 Td8 en Zwart won het eindspel:
39.b5 Txd6 40.Ke3 Ke7 41.Ld3 g5 42.c4 f4+ 43.Ke2 e5 44.Le4 Td4 45.Ld5
e4 46.b6 e3 47.b4 Td2+ 48.Ke1 Kd8 49.b5 g4 50.Le4 Tb2 51.Ld5 h4 52.h3 f3
53.gxf3 g3 54.f4 g2 55.Lxg2 Txg2 56.c5 Tb2 en Wit gaf het op.
Een geweldige
partij - maar Gelfand blijft een Angstgegner; hij won de volgende
vier partijen, en de match met 6-2.
© Tim Krabbé, 2003
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina |
Hoofdpagina
schaken |
Hoofdpagina
algemene site