CIJFERLUST
Waar het door komt weet ik niet, maar ik ben behept met aritmomanie.
Van Dale weigert uitleg; overmatige teldwang zegt een bezorgde therapeutische
internetsite. Zelf noem ik het liever cijferlust. Van kabbalistiek en andere
betekeniskunden der cijfers moet ik niets hebben, het gaat mij om de schoonheid
van de cijfers zelf. Als kleine jongen speurde ik in de krant naar voetbaluitslagen
als de 9-8 die ik eens bij een 3e klasse KNVB-wedstrijd zag, en soms sla
ik nog de bladzijden op in mijn oude voetbaljaarboeken, waar de uitslagen
staan die Velocitas, in 1952 en 1953 in de Tweede Klasse Noord, tegen Haren
en Houtigehage haalde; 16-3 en 15-1, beide in uitwedstrijden.
En ik geniet ervan te weten dat er in de hoogste
afdeling van het Finse voetbal eens een wedstrijd in 7-7 is geëindigd,
na een ruststand van 7-0.
Misschien werd ik wel betoverd door het schaken omdat
het zo'n een rijke bron was van mooie cijfers. Lange partijen, hoe vervelend
ook, fascineerden me (Nikolic - Arsovic, Belgrado 1989, 269 zetten, is het
record), en late rokades ook. Dat ik in het bulletin van het Hoogovens Toernooi
1966 zelf ontdekte dat Bobotsov tegen Ivkov op de 46e zet gerokeerd had,
terwijl nergens een latere rokade te vinden was, vervulde mij van trots.
Ook toen dit soort geheimen met behulp van databases makkelijker aan de schaakhistorie
te ontfutselen was, duurde het nog jaren voor er verbeteringen kwamen. De
48...0-0 van Neshewat - Garrison, Detroit 1994 is nu het record,
maar onlangs stuurde Eric Black mij deze geloofwaardige en behoorlijke partij die hij zelf
had gespeeld:
Somogyi - Black, New York 2002
1.e4 g6 2.d4 Lg7 3.Pc3 b6 4.Pf3 Lb7 5.Lf4 Pf6 6.Lc4 Pc6 7.0-0 Pxe4 8.Pxe4
d5 9.Ld3 dxe4 10.Lxe4 e6 11.c3 De7 12.Pe5 Lxe5 13.dxe5 Pa5 14.Ld3 a6 15.Dg4
h5 16.Dg3 h4 17.De3 Dd7 18.f3 Pc6 19.Tad1 Pe7 20.Lg5 h3 21.g4 Pd5 22.Df2
c5 23.a3 Dc7 24.c4 Pe7 25.Dg3 Pc6 26.Lf6 Th7 27.Tf2 Pd4 28.Lf1 b5 29.b4 bxc4
30.Lxc4 Dc6 31.Td3 a5 32.b5 Dd7 33.a4 Ld5 34.Tc3 Lxc4 35.Txc4 Dd5 36.Tc1
Pb3 37.Te1 c4 38.f4 Pc5 39.Da3 Dd4 40.Df3 Dd5 41.Dxd5 exd5 42.Td1 Pe4 43.Tc2
Pxf6 44.exf6 Th4 45.g5 Tg4+ 46.Kh1 Txf4 47.Te2+ Te4 48.Tde1 (zie diagram)
48...0-0-0 Een evenaring, en het record voor lange rokades. 49.Txe4 dxe4 50.Kg1 Kb7
51.Tc1 Td2 52.Txc4 e3 53.Tc1 Tg2+ 54.Kh1 Tg4 55.Te1 Txa4 en Wit gaf het
op.
Een ander record betreft onreglementaire rokades. Tot in het topschaak
toe is er vele malen gerokeerd met torens en zelfs koningen die al gespeeld hadden;
met koningen die een aangevallen veld overschreden of schaak stonden (Kotov
in een Russisch kampioenschap tegen Spassky!), maar de fraaiste overtreding
is deze:
Heidenfeld - Kerins, Dublin 1973
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Le3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.c3 Pc6 7.Pf3 Db6 8.Dd2 c4
9.Le2 Pa5 10.O-O f5 11.Pg5 Le7 12.g4 Lxg5 13.fxg5 Pf8 14.gxf5 exf5 15.Lf3
Le6 16.Dg2 O-O-O 17.Pa3 Pg6 18.Dd2 f4 19.Lf2 Lh3 20.Tfb1 Lf5 21.Pc2 h6 22.gxh6
Txh6 23.Pb4 De6 24.De2 Pe7 25.b3 Dg6+ 26.Kf1 Lxb1 27.bxc4 dxc4 28.Db2 Ld3+
29.Ke1 Le4 30.De2 Lxf3 31.Dxf3 Txh2 32.d5 Df5 (zie diagram)
33.O-O-O Geen van beiden had iets in de gaten; er werd gewoon verder
gespeeld. De derde rokade in één
partij mocht niet baten; na 33...Th3 34.De2 Txc3+ 35.Kb2 Th3 36.d6 Pec6
37.Pxc6 Pxc6 38.e6 De5+ 39.Dxe5 Pxe5 40.d7+ Pxd7 gaf Wit het op.
© Tim Krabbé, 2003
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina |
Hoofdpagina
schaken |
Hoofdpagina
algemene site