Na de partij van 199 zetten en het tablebase eindspel van 330 zetten van de vorige week, opnieuw een lengterecord. Een lezer stelde mij een simpele vraag: 'Voor welke legale stelling zijn de meeste zetten nodig, als beide spelers samenwerken?' Niemand aan wie hij het had gevraagd, wist het. 'Het zal wel iets met een knoedel gepromoveerde paarden zijn,' schreef hij. 'Maar ik kan me vergissen. Ik ben niet zo goed in schaken.'
Ik had ook geen idee. In de bijbel op dit gebied, Schach und Zahl, stond er niets over. Kenners konden mij niet helpen. Ik moest denken aan de kubus van Rubik, die niet verder dan 23 draaien van zijn pure staat kan geraken, al is het voor een mens onmogelijk hem ook in 23 zetten weer terug te draaien. Hoe ver zou je bij schaken kunnen komen? De slotstellingen van die partij van 199 zetten en dat eindspel van 330 zetten zouden, als Wit en Zwart samenwerkten, ook in een zet of dertig kunnen worden bereikt. Zie deze twee partijtjes van de grote Sam Loyd.
1.c4 d5 2.cxd5 Dxd5 3.Dc2 Dxg2 4.Dxc7 Dxg1 5.Dxb7 Dxh2 6.Dxb8 De5 7.Dxc8+ Txc8 8.Txh7 Dxb2 9.Txh8 Dxa2 10.Txg8 Dxd2+ 11.Kxd2 Txc1 12.Txg7 Txb1 13.Txf7 Txf1 14.Txf8+ Kxf8 15.Txa7 Txf2 16.Txe7 Txe2+ 17.Kxe2 Kxe7 (Loyd, 1895)
1.e4 d5 2.exd5 Dxd5 3.Dh5 Dxa2 4.Dxh7 Dxb1 5.Dxg7 Txh2 6.Txa7 Txg2 7.Txb7 Txg1 8.Txc7 Dxb2 9.Txc8+ Kd7 10.Txb8 Txb8 11.Lxb2 Txb2 12.Txg1 Txc2 13.Dxf7 Txd2 14.Dxe7+ Kxe7 15.Txg8 Txf2 16.Txf8 Txf1+ 17.Kxf1 Kxf8 (Loyd, 1901)
Als 17 zetten genoeg zijn om twee kale koningen over te houden, dan zou die verste stelling er wel heel anders uitzien. Maar hoe? Het was ten slotte Bader al-Hajiri, de Kuwait Wizard, (zie De Koeweitse Onsterfelijke en Het zwarte gat en de bodemloze put) die uitkomst bood, met deze stelling 'van de grootsten aller tijden op retrograde gebied'.
L. Ceriani & K. Fabel
De verste stelling
Am Rande des Schachbretts, 1947
Dus toch een knoedel gepromoveerde stukken, zij het torens en lopers. Dat is ook logisch, paarden kunnen te gemakkelijk naar hun bestemming springen. Er zijn minimaal 183 zetten nodig om deze stelling te bereiken; volgens Al-Hajiri een onverbeterbaar record.
1.a4 c5 2.a5 c4 3.a6 c3 4.b3 d5 5.Lb2 cxb2 6.Pa3 Kd7 7.Pc4 Kc6 8.Pe5+ Kb5 9.Ta5+ Kb4 10.Tb5+ Ka3 11.Pef3 Ka2 12.c3 d4 13.Dc1 e5 14.Kd1 e4 15.Kc2 e3 16.Kd3 g5 17.Ke4 g4 18.Kf4 d3 19.Dc2 dxc2 20.h3 c1T 21.Th2 Ta1 22.Th1 Kb1 23.Th2 Kc1 24.Th1 Lf5 25.Th2 Lb1 26.d3 f5 27.Pd2 exd2 28.Pf3 Pf6 29.Kg5 Ld6 30.Kh6 Pd5 31.Kg7 Pe3 32.Kf7 Hierna doet Wit weinig meer, terwijl Zwart met zijn loper- en torenpromoties een zo klein mogelijk vergiet aan de onderkant van het bord maakt, waar zijn stukken als pek door naar binnen, weer naar buiten en weer naar binnen sijpelen. 32...h5 33.Kg7 Ta4 34.Kf7 La2 35.Tb6 d1L 36.Kg7 Lc2 37.Kf7 Lcb1 38.Kg7 Pd1 39.Kf7 g3 40.Kg7 gxh2 41.e3 h1T 42.Le2 Pd7 43.Ph2 Pc5 44.Lg4 Pe4 45.Kf7 hxg4 46.Kg7 g3 47.Kf7 gxh2 48.Kg7 Te1 49.Kf7 Te2 50.Kg7 Tc2 51.Kf7 h1T 52.Kg7 Te1 53.Kf7 Lh2 54.Kg7 Pg3 55.Kf7 Ph1 56.Kg7 Tah4 57.Kf7 Kd2 58.Kg7 Ke2 59.Kf7 Tc1 60.Kg7 Lc2 61.Kf7 Ta1 62.Kg7 Lab1 63.Kf7 Ta5 64.Kg7 La2 65.g3 Kf3 66.Tb4 Tb5 67.Kf7 Te2 68.Kg7 Lcb1 69.Kf7 Tc2 70.Kg7 Tc1 71.Kf7 Lc2 72.Kg7 Ta1 73.Kf7 Lab1 74.Kg7 Taa5 75.Ta4 bxa6 76.Ta1 La2 77.Tc1 Lcb1 78.Tc2 f4 79.Te2 Lc2 80.Te1 Lab1 81.Tg1 Ta1 82.Tg2 La2 83.Kf7 Tc1 84.Kg7 Lcb1 85.Kf7 Tc2 86.Kg7 Te2 87.Kf7 Te1 88.Kg7 Tg1 89.Kf7 Lc2 90.Kg7 Lab1 91.Kf7 Ta5 92.Kg7 Ta1 93.Kf7 La2 94.Kg7 Tc1 95.Kf7 Lcb1 96.Kg7 Tc2 97.Kf7 Te2 98.Kg7 Tee1 99.Kf7 Tef1 100.Kg7 Lc2 101.Kf7 Lab1 102.Kg7 a5 103.Kf7 a4 104.Kg7 a3 105.Kf7 a2 106.Kg7 a1T 107.Kf7 La2 108.Kg7 Tc1 109.Kf7 Lcb1 110.Kg7 Tc2 111.Kf7 Te2 112.Kg7 Tee1 113.Kf7 Lc2 114.Kg7 Lab1 115.Kf7 a5 116.Kg7 a4 117.Kf7 a3 118.Kg7 a2 119.Kf7 a1T 120.Kg7 La2 121.Kf7 Tc1 122.Kg7 Lcb1 123.Kf7 Tc2 124.Kg7 Ke2 125.Kf7 Kd2 126.Kg7 Kc1 127.Kf7 Tce2 128.Kg7 Kd2 129.Kf7 Lc2 130.Kg7 Lab1 131.Kf7 Ta1 132.Kg7 La2 133.Kf7 Tc1 134.Kg7 Lcb1 135.Kf7 Tc2 136.Kg7 Kc1 137.Kf7 Tcd2 138.Kg7 Lc2 139.Kf7 Kb1 140.Kg7 Ka1 141.Kf7 Lab1 142.Kg7 Ka2 143.Kf7 Ka3 144.Kg7 La2 145.Kf7 Lcb1 146.Kg7 Tc2 147.Kf7 Tc1 148.Kg7 Lc2 149.Kf7 Ta1 150.Kg7 Lcb1 151.Kf7 Tc2 152.Kg7 Dd5 153.Kf6 Df3 154.Kf7 De2 155.Kg7 Dd2 156.Kf7 Dc1 157.Kg7 Tce2 158.Kf7 Dd2 159.Kg7 Lc2 160.Kf7 Tc1 161.Kg7 Lcb1 162.Kf7 Tc2 163.Kg7 Dc1 164.Kf7 Tcd2 165.Kg7 f3 166.Kf7 Lc2 167.Kg7 Da1 168.Kf7 Lcb1 169.Kg7 Tc2 170.Kf7 Tc1 171.Kg7 Lc2 172.Kf7 Lab1 173.Kg7 Ka2 174.Kf7 Td2 175.Ke7 Tee2 176.Kd7 Tfe1 177.Kc7 Tgf1 178.Kb7 Lg1 179.Ka7 T8h6 180.Th2 Tb6 181.Tg2 Th7+ 182.Ka8 Thb7 183.Th2 Tb8+
© Tim Krabbé, 2006
|
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site