DE ASABA-BATTERIJ (6 augustus 2005)

'...en de Asaba-batterij wordt geladen,' las ik laatst in het eindspelstudieblad EG.
    Van die batterij had ik nog nooit gehoord en dat maakte me benieuwd, want ik hou van batterijen, en ik kende Eduard Asaba als een maker van geestige studies. Met de database van Harold van der Heijden was mijn nieuwsgierigheid snel gestild.

Wit speelt en maakt remise
E. Asaba, 1980

Er dreigt Kxh7 èn Pb1. 1.Lg8 Nu niet Pdc4 2.Lxc4 Pxc4 3.Ta1 met remise, maar het slimme 1...d5 Er volgt gedwongen 2.Lxd5 Lc6 3.Lxc6 en na deze weglokking gaat 3...Pdb1 Niet Pab1 4.Tg8+ Kh7 5.Ta8 en Wit is gered. Wat nu? 4.Tg8+ Kh7 (Kxg8 5.Ld5+) 5.Le4+ Kh6 6.Tg6+ Kh5 Of Kh7 7.Tg4+ met herhaling. Nu echter lijkt Wit aan het eind van zijn Latijn. Maar: 7.Ld5 a1D 8.Lf7 en de wonderbaarlijke Asaba-batterij is ontstaan. Op een open bord staat Wit een dame achter en hij dreigt niets, maar Zwart is in tempodwang. Alle paard- en damezetten kosten door een aftrekschaakje de dame. 8...Kh4 9.Kg2! Dreigt mat. En niet 9.Tg4+ Kxh3 10.Le6 Pc4 en Zwart wint. 9...Kh5 En nu moet Wit nog 10.Kh1 vinden, waarna Zwart alleen Kh4 11.Kg2 met herhaling heeft: remise.

Tussen de gevonden studies zat ook een Asaba-batterij van vóór Asaba - studies ontstaan nu eenmaal net zo min als andere kunstwerken uit het niets, maar zijn vaak een stap in een ontwikkeling.

Wit speelt en maakt remise
E. Somov-Nasimovitch, 1936

1.Ta1 b2 2.Tb1 2.Tf1 a2 of 2.Le5 bxa1D 3.Lxa1 h5 verliest. 2...a2 3.Txb2 Le6+ Dit tussenschaak maakt het Wit zo moeilijk mogelijk. Na 3...a1D 4.Tb6+ Kxa5 5.Lc7 is de batterij al goed voor remise, bijvoorbeeld 5...Da4 6.Tb8+ Ka6 7.Ta8+ enz. 4.Kd8 a1D 5.Tb6+ Kxa5 6.g8D En niet meteen 6.Lc7 wegens Dxg7 en Zwart wint. 6...Lxg8 (6...Dd4+ 7.Td6) 7.Lc7 Dh8 De enige schuilplek. Maar nu maakt 8.Te6+ Kb5 9.Le5 remise. Maar deze voorganger is incorrect: Wit kan ook met 1.Txa3 remise maken; bijvoorbeeld 1...b2 2.Tc3 b1D 3.Tc6+ Kxa5 4.Lc7+ Ka4 5.Ta6+ Kb3 6.Tb6+ enz. Maar goed ook; anders hadden we van Somov-Nasimovitch-batterij moeten spreken.

In de studie die me op het thema opmerkzaam had gemaakt, wordt het motief voor de winst gebruikt.

Wit speelt en wint
N. Rezvov en S. Tkachenko, 1998

1.Lc2+ Kh5 1...Kxh6 2.Kh4 is mat, en na 1...Kf6 kan Wit de a2-pion stoppen, bijvoorbeeld 2.Tf7+ Ke5 (2...Ke6 3.Lb3+ Pxb3 4.Tf1) 3.Te7+ Kd6 4.Pf5+ Kc5 5.Te5+ Kc4 6.Te4+ Kc3 7.Ta4 2.Th7 Kg5 3.Tg7+ Kxh6 4.Tg6+ Kh5 5.Lb3 a1D 6.Lf7 en de Asaba-batterij is geladen. Hier lijkt Zwart één veilig veld voor zijn dame te hebben, maar 6...Da5 faalt op 7.Td6+ Kg5 8.Td5+. Zwart heeft één wachtzet: 6...b5 Maar met 7.Le8 blijft de batterij geladen. Op 7...b4 volgt 8.a7 Dxa7 9.Tg7+, dus Zwart moet nu wèl 7...Da5 spelen. Dan volgt een mooie echo op de eerdere damevangst: 8.Tb6+ Kg5 9.Txb5+ en Wit wint.

© Tim Krabbé, 2005








 

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site