Prachtig nieuws voor liefhebbers van schoonheid in het schaken: op 1 juni kwam de nieuwe editie uit van de fameuze database van Harold van der Heijden; een CD-ROM met 67691 eindspelstudies, bijgewerkt tot en met april 2005. Niet alleen zijn er sinds de vorige versie (van 2000) een kleine tienduizend bijgekomen; ook ongeveer tienduizend oude studies zijn aangevuld met nieuwe varianten, informatie of weerleggingen. De database bevat nu 80 % van alle ooit gepubliceerde studies, en zo'n 99 % van wat relevant is. Wie iedere dag twee uur lang een studie per vijf minuten zou naspelen, zou er acht jaar plezier aan beleven. De CD kost 60 Euro; een cent de tien studies.
Van der Heijdens bijbel bevat veel extra informatie (zo levert de zoekterm {pl} 500 gevallen van plagiaat op) maar géén thematische index. Zoals hij schrijft: dat zou nog eens duizenden uren kosten, en voor ieder nieuw thema zou alles over moeten. Speciaal voor zijn database is echter door Lewis Stiller en Gady Costeff de schaakzoektaal Chess Query Language ontwikkeld waarmee bijna ieder gewenst thema naderhand kan worden gevonden.
Met dit levenswerk en tal van andere activiteiten was Van der Heijden al jaren een centrale figuur en een der grootste kenners in de wereld van de eindspelstudie, maar ook als componist wordt hij steeds beter. In 2000 bevatte zijn verzameling nog maar 14 eigen studies, nu zijn dat er al 103, waarbij maar liefst 21 prijswinnaars, en 6 Eerste Prijzen. In het laatste individuele wereldkampioenschap voor eindspelstudie-compositie werd hij fraai zevende, als eerste westerling.
Wit speelt en wint
H. v.d. Heijden, 4e Prijs Paoli-toernooi, 2003
1.Tg6+ f6+ Na 1...fxg6 2.Lxa1 promoveert de witte pion. 2.Txf6+ Kd5 Na 2...Ke7 moet Wit 3.Te6+ Kxe6 4.Lxa1 doen, en niet 3.Tf7+? Kxf7 4.Lxa1 want dan heeft Zwart na Pc5 5.a7 het reddende schaakje Pe6+, gevolgd door Pc7. 3.Tf5+! Na 3.Td6+ Kxd6 4.Lxa1 Kc6 houdt Zwart de pion tegen. 3...Pe5 4.Txe5+ Kc4 Of 4...Kd6 5.Te6+! maar niet 5.Td5+? Kxd5 6.Lxa1 Kc6 en de koning is weer te dichtbij. 5.Te4+ Pd4 6.Txd4+ Kc5 7.Tc4+ Een laatste nauwkeurigheid; na 7.Td5+? Kxd5 8.Lxa1 Kc6 9.Ld4 Kc7 10.La7 Kc6 maakt Zwart op het nippertje remise. 7...Kxc4 8.Lxa1 en Wit wint.
Buitengewoon geestig; Zwart verdedigt zich driemaal met een offer op een kruispunt; Wit moet viermaal het juiste torenoffer kiezen.
Als klassieker onder de 'nieuwe' studies ziet Van der Heijden deze miniatuur, van de in Nederland wonende Israëlier Yochanan Afek.
Wit speelt en wint
Y. Afek, 1e/2e Prijs Kralin toernooi, 2000
1.b7 Dc6 2.Ld7 Dxd7 3.Txe4+ En niet 3.b8D Dd5+ met remise door pat of eeuwig schaak; 4.Db7 Dd8+ 5.Ka7 Dd4+ 6.Db6 Dd7+ 7.Ka6 Db7+, of 4.Ka7 Da5+ 5.Kb7 Da6+ 6.Kc7 Dc4+ 7.Kb7 Da6+ enz. 3...Ka5 4.Te5+ Weer niet 4.b8D? Dd5+ 5.Db7 Dd8+ 6.Ka7 Db8+ en het pat is een rij opgekropen. 4...Kb6 (4...Ka6 5.b8P+) 5.b8D+ Ka6 en nu wint alleen 6.Tb5! Want op 6.Tc5? volgt het derde pat door Dd5+ Nu is het mat: 6...Dxb5 7.Da7 mat. Driemal pat, steeds een rij hoger.
Voor informatie en bestelling: rensvdheijden@gmail.com; voor laatste nieuws en méér studies van Van der Heijden zelf, zie zijn website.
© Tim Krabbé, 2005
|
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site