Misschien heeft het Nederlandse schaakleven er een mooi jaarboek bij. Onlangs publiceerden Jan Timman en Hans Böhm Briljant schaken 2003 (Tirion, 16,98) met de ondertitel De 10 beste partijen, de 10 mooiste studies - ze willen er een jaarlijkse serie van maken. Verheugend, en in de geest van de bloei van de eindspelstudie in Nederland, is die sectie met eindspelen.
Míjn nummer 1 van de tien die zij geven, zou deze studie zijn:
Wit speelt en maakt remise
Kralin & Pervakov
Zwarts dreiging Tb2++ gevolgd door mat, dwingt Wit tot het geven van
schaakjes. 1.Tf8+! En niet 1.d8D+ Ka7 2.Db8+ Kxb8 3.Tf8+ Ka7 4.Ta8+ Kb6
(of ook Kxa8) en Wit heeft niets meer. 1...Ka7 2.Ta8+ Kxa8 3.d8D+ Ka7
4.Db8+ Kxb8 5.d7+ Om dit schaak te kunnen geven moest de toren
verdwijnen. 5...Ka7 6.Db8+ Kxb8 7.d8D+ Ka7 8.Dxd4+ Kxa6 9.Pc5+ Kb5
10.Da4+ Kxc5 11.Da7+ Kc4 Want na 11...Dxa7 is het pat. Maar ook zonder
dame blijft Zwart gevaarlijk. 12.Dxh7 Na andere zetten vlucht Zwart
richting h1, waarna de toren met aftrekschaak tussengeplaatst kan
worden. 12...Tb2+ 13.Kc1 Tb1+ Een laatste poging. 14.Dxb1 en niet Kxb1
Ld3+ 14...Ld3 en nu moet Wit nog één mooie zet vinden,
want 15.Da1 Kb4! verliest. 15.Dc2! en Zwart zet pat, òf raakt
zijn laatste pion kwijt: remise.
Ook een van de andere studies ontstond door samenwerking. De aanzet gaf
Jan Timman in 2000 met dit aardigheidje:
Zwart speelt, Wit maakt remise
Timman, 2000
Met 1...Pd2 valt Zwart de beklemde witte koning aan; er dreigt a3 en
mat. Na 2.a3 zou volgen 2...Pxb1 3.Kxb1 Ld4 4.Lxd4 cxd4 5.Kc2 Kf4 en
Zwart wint. 2.Lxc5 a3! Toch. Na 3.Lxa3 Pc4 lijkt Wit verloren, omdat
La3 niet kan spelen wegens Lxb2 mat, terwijl Zwart in andere gevallen
Pxa3 speelt, met de koning naar c1 loopt, en alsnog Lxb2 mat speelt.
Maar met 4.Ld6! redt Wit zich.
Timman bekijkt soms eindspel-ideeën met
Yochanan Afek, een in Nederland wonende Israeliėr die erg trots is
op de vermelding 'eindspelcomponist' in zijn verblijfsvergunning. Op
dat gebied bezit hij wereldfaam. In de volgende studie (die eigenlijk
een briljant schaakmoment van 2002 is) gebruikte hij Timmans idee dat
die hem bij een van hun sessies had laten zien. 'Hij heeft zoveel
pointes en wendingen (...) toegevoegd dat het nieuwe product een geheel
nieuwe gestalte heeft gekregen,' schrijft Timman.
Wit speelt en maakt remise
Afek, 3e Prijs Hildebrand Toernooi 2002
Zwart dreigt Pg4 en mat, en daarom ligt Wits eerste zet voor de hand: 1.Lxe6 1...Lxe6 2.b7 Pg4 3.gxh3 wint nu niet, maar: 1...Pg4! Zeer verrassend; Wit offert zijn paard met schaak, en daardoor ook zijn andere paard. 2.Lxg4+ Ke1 Maar nu faalt 3.Lxh3 op Kf2 en Wit gaat mat, terwijl ook 3.Lf3 Lxf3 4.gxf3 Kf1 op mat uitloopt. 3.Lc8! Kf1 Ook het afwachtende 3...Lc6 levert na 4.La6 niets op (4.b7? Kf1 5.Lxh3 Lxb7 en Zwart wint); er volgt 4...Le4 5.Lc8 Kf1 6.La6+ met dezelfde afloop als nu: 4.La6+! Wit moet eerst blokkade van het matveld f2 afdwingen. 4...Kf2 en nu: 5.Lb7 Lxb7 pat.
Toch een vermanend vingertje voor Afek: een fraaie
uitbouw van een bestaand idee is geoorloofd, maar dan mag men wel de
hommage aan de bedenker brengen dat men de stand ongespiegeld laat.
© Tim Krabbé, 2004
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina |
Hoofdpagina
schaken |
Hoofdpagina
algemene site