KRAMNIKS VERGISSING
De match Kramnik - Leko om het 'klassieke wereldkampioenschap' was 'een opgepompte, saaie bedoening', aldus Nigel Short, waarin, zo schreef David Norwood, 'het begrip wanschaak naar nieuwe hoogten werd getild.' Er waren zes remises binnen de 23 zetten, waarvan drie van 16, 17 en 20 zetten met nog dertig stukken op het bord.
Nu gaat het bij sport om winnen, en niet om het geboden vermaak, en het stond Kramnik en Leko vrij iedere huns inziens juiste matchtaktiek te gebruiken. Maar het staat ons vrij om vast te stellen dat deze spelers het lafste in elkaar naar boven brachten. Wie in de match voorstond speelde met Wit niet op winst omdat hij voorstond en met Zwart niet omdat hij Zwart had; wie achterstond speelde met Zwart niet op winst omdat hij Zwart had en met Wit niet omdat hij later ook nog kansen zou krijgen.
Wat zal Leko een spijt hebben dat hij in de twaalfde partij, op 6-5 vóór, en met twee pluspionnen, remise gaf. Toen het moest, liet Kramnik zien dat hij, ook met Zwart, wel degelijk op winst kon spelen. Had hij dat eerder gedaan, dan had hij Leko's slechte spel in de allerlaatste partij niet nodig gehad - nu kwam hij nog net op 7-7. Wat hem twee oneerlijke voordelen opleverde: hij had zijn titel behouden, en de finalematch bereikt van het 'herenigings'-wereldkampioenschap in 2005.
Kramnik liet echter meteen weten zich niet aan het 'Praagse akkoord' te zullen houden. Hij wil niet spelen tegen de winnaar van Kasparovs match tegen FIDE-kampioen Kasimdzhanov - dat moet een vierkamp worden, met ook Anand en Ponomariov erbij. Dat blaast wel erg hoog van de toren: Kramnik is niet nummer één van de wereld (dat is Kasparov); hij is niet de sterkste van de wereld (dat is Anand); hij was in 2000 niet Kasparovs rechtmatige uitdager (dat was Sjirov); en hij heeft niet van Leko gewonnen; dat was een glorieuze 7-7. Nu zet hij de miljoenen van een match tegen Kasparov op het spel, plus de miljoenen van een match die hij, als hij wint, tegen Anand zou kunnen spelen - als hij die zo graag in het wereldkampioenschap wil betrekken.
Kramnik vergist zich: die vierkamp krijgt hij er niet door. Het kan nog lang duren voor het schaken een echte wereldkampioen heeft.Eén partij leek boeiend, maar gaf bij nader inzien vooral een onthutsend kijkje op de manier van denken op dit niveau.
Kramnik - Leko, 8e partij, Brissago 2004
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.O-O Le7 6.Te1 b5 7.Lb3 O-O 8.c3 d5 Eerder in de match had Kramnik het Marshall-gambiet ontweken. 9.exd5 Pxd5 10.Pxe5 Pxe5 11.Txe5 c6 12.d4 Ld6 13.Te1 Dh4 14.g3 Dh3 15.Te4 g5 16.Df1 Dh5 17.Pd2 Lf5 18.f3 Pf6 De eerste nieuwe zet. 19.Te1 Tae8 20.Txe8 Txe8 21.a4 Dg6 Tot hier had Kramniks team gekeken. Ze zagen dat 22.Pe4 goed is maar de computer, die tegenwoordig de baas is bij alle analyses, vond ook 22.axb5 sterk. Er was geen tijd voor diepgaand onderzoek, maar aan het bord besloot Kramnik deze aanbeveling te volgen. 22...Ld3 23.Df2 (zie diagram)
23...Te2 De computer had echter gedacht dat 24.Dxe2 winnend is, wat hij ook hier nog meer dan een uur lang gelooft. En zoveel tijd krijgt hij niet. 24...Lxe2 25.bxa6 Dd3 Zelfs nu ziet de computer pas na vier minuten dat 26.a7 niet wint, maar, zoals Leko voor het bord vond, verliest na 26...De3+ 27.Kg2 Lxf3+ 28.Pxf3 De2+ 29.Kg1 Pg4 30.a8D+ Kg7 en Wit gaat mat. 26.Kf2 Lxf3 27.Pxf3 Pe4+ 28.Ke1 Pxc3 29.bxc3 Dxc3+ 30.Kf2 Dxa1 31.a7 h6 32.h4 g4 en Wit gaf op.
Kramnik heeft niet geschaakt in deze partij: hij ging pas zelf denken toen zijn computer het al voor hem had verknoeid.
© Tim Krabbé, 2004
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site