'Boeing werd voor twee jaar uitgesloten van het bouwen van vliegtuigen
omdat bij controle werd vastgesteld dat er vleugelversterkende middelen
waren gebruikt.' Dat zou men vreemd vinden, maar dat sportlieden geen spierversterkende
middelen mogen gebruiken is mooi.
Ik heb nooit begrepen wat er tegen doping is. Om
het gevaar gaat het niet (dat is verwaarloosbaar) - 'prestatiebevordering'
op zich lijkt voldoende voor een verbod. En dat terwijl het bevorderen
van prestaties toch het wezen is van sport, en topsportlieden aangemoedigd
worden hun geestelijk leven te ruïneren, bijvoorbeeld door jarenlang
iedere dag zes uur lang heen en weer te zwemmen in een zwembad.
De afkeer van doping stamt uit de tijd waarin sport
een zaak was van heren, voor wie je best doen, zoals je beroep maken van
een sport, vals spel was. Profs mogen nu naar de Olympische Spelen, maar
bestdoeners die met medische hulpmiddelen echt het onderste uit de kan
willen halen, worden nog steeds gezien als valsspelers. Voor schaken waren
er helaas geen prestatiebevorderende middelen bekend, maar nu de FIDE ons
tot Olympische sport wil platbombarderen, is schaakdoping ineens iets dat
met wortel en tak moet worden uitgeroeid. Naarstig zoeken de schakers sindsdien
naar de overtredingen die bij dit nieuwe verbod zouden kunnen horen, maar
verder dan het kopje koffie is men niet gekomen - daar mag je er tijdens
een FIDE-partij nog maar vier van drinken.
De Australische grootmeester Ian Rogers heeft onlangs
de hele IOC-dopinglijst op bruikbaarheid voor schakers nagepluisd, en geen
aantrekkelijke substanties gevonden. Hij veronderstelde wel dat pepmiddelen
nuttig zouden kunnen zijn in aanvalspartijen, en kalmerende middelen in
lange laveerpartijen.
Voorlopig zou er alleen in officiële FIDE-toernooien
gecontroleerd gaan worden, maar omdat iedere test driehonderd dollar kost,
en de organisatoren dat zelf moeten betalen, zijn de anti-doping plannen
lastig door te voeren. Er zal ook veel weerstand bij de schakers zijn.
Jongere spelers als Van Wely hebben laten weten dat ze desnoods voor geld
zullen plassen (want daar komt het op neer; om als sport erkend te worden
en in aanmerking te komen voor sportsubsidies moeten we schoon zijn), maar
Kasparov, Timman en Kortsjnoi zullen weigeren hun waardigheid te grabbel
te gooien.
De enige substantie waarvan bekend is dat er partijen
mee zijn gespeeld, is alcohol. Dat Aljechin tegen Euwe in 1935 soms dronken
zou zijn geweest, is een bekend borreltafelverhaal, maar Timman heeft in
zijn jonge jaren eens beneveld een schoonheidsprijs gewonnen, en van de
volgende partij wordt verteld dat de Witspeler stomdronken was.
Stoltz - H. Steiner, interzonaal toernooi, Stockholm 1952
1.c4 e5 2.Pc3 d6 3.g3 f5 4.Lg2 Pf6 5.d4 Le7 6.e3 O-O 7.Pge2 Kh8
8.Dc2 De8 9.b3 Pc6 10.La3 exd4 11.exd4 f4 12.O-O-O Ph5 13.Le4 g6 14.Pd5
Dd8 15.Lb2 f3 16.Pef4 Lg5 17.Lxg6 Gebaseerd op algemene overwegingen;
vooral op de kracht die Lb2 zal ontwikkelen. 17...hxg6 18.Dxg6 Pg7 19.h4
Lxf4+ 20.gxf4 Lf5 21.Dh6+ Lh7 22.Pe3 Tf6 23.Dg5 Tg6 (zie diagram)
24.d5!!? Meeslepend, maar Wit had beter recht over de streep
kunnen blijven lopen met 24.Dxd8 Pxd8 (Txd8 25.d5 Pb4 26.a3 Pa6 27.h5 Th6
28.Tdg1 Td7 29.Txg7 Txg7 30.Tg1 en wint) 25.h5 Th6 26.d5 met de beslissende
dreigingen Pg4 en Tdg1. 24...Txg5 25.hxg5 Pe7 Op Kg8 volgt 26.dxc6
bxc6 27.g6 Lxg6 28.Tdg1 Kf7 29.Th6 en wint. 26.Pg4 Dc8 Verliezend.
Er waren twee reddingen: a) 26...Kg8 27.Pf6+ Kf7 28.Txh7 Kg6 waarna
Wit remise moet maken met 29.Th6+ Kf7 30.Th7 Kg6 enz. Ook b) 26...De8
maakt remise: 27.Th6 (Pf6 Dg6) Dc8! (Pf5 of Pg8 28.Tdh1!) 28.Pf6 (g6 Pxg6
29.Pf6 Pf8 30.Tdg1 Df5 31.Pxh7 Dxf4+ en Dxh6) Df5 en na ruil op h7 staat
Zwart zelfs iets beter. 27.g6! Niet Pf6 Df5! 27...Dxg4 Na
Pxg6 28.Pf6 Pf8 29.Tdg1 Df5 30.Pxh7 Dxf4+ 31.Kb1 Df5+ 32.Ka1 Pxh7 33.Txg7
wint Wit. 28.Txh7+ Kg8 29.Txg7+ Kf8 30.Tf7+ Ke8 Of Kg8 31.Txe7 Dxf4+
32.Kb1 Df5+ 33.Ka1 Dxg6 34.Th1 en wint (Kf8 35.Txc7) 31.Te1 Dxg6 32.Texe7+
Kd8 33.Lf6 Dxf6 34.Txf6 Een echte dronkemanszet - gauw er nog eentje
nemen. Wit wint na 34...Kxe7 35.Te6+ en Kd2-e3, maar 34.Td7+ Ke8 35.Txf6
Kxd7 36.Tf7+ gevolgd door Th7 en torenruil was makkelijker. Het maakte
niet uit; na Txf6 overschreed Zwart de tijd.
Een onsterfelijke aanvalspartij. Andy Soltis zette
hem op de achtste plaats van zijn lijst met de 100 mooiste partijen van
de twintigste eeuw, maar van de huidige FIDE had deze partij nooit gespeeld
mogen worden.
© Tim Krabbé, 2001
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina |
Hoofdpagina
schaken |
Hoofdpagina
algemene site