Toen Kortchnoi onlangs in Drammen tegen Magnus Carlsen speelde, merkte hij op dat hij nu twee tegenstanders had gehad die meer dan een eeuw scheelden. In 1953 had hij tegen Levenfish gespeeld, die van 1889 was. En Carlsen is geboren in 1990. Kortchnoi herinnerde zich die verloren partij tegen Levenfish als spannend, en zei dat Levenfish erg trots op zijn overwinning was geweest. Maar bij het opzoeken ontdek je dat Kortchnoi in betere stelling een blunder maakte, waarna Levenfish een combinatie uitvoerde die klassiek had kunnen worden.
Korchnoi - Levenfish, Leningrad 1953
1.c4 Pf6 2.Pf3 e6 3.g3 d5 4.Lg2 Le7 5.O-O O-O 6.d4 Pbd7 7.Db3 c6 8.Pc3 b6 9.cxd5 exd5 10.Lf4 Lb7 11.Tad1 Te8 12.Tfe1 a5 13.a3 Lf8 14.Pe5 Pxe5 15.Lxe5 b5 16.Lxf6 Dxf6 17.e4 b4 18.axb4 axb4 19.Pa4 dxe4 20.Pc5 Lxc5 21.dxc5 Lc8 22.Lxe4 Lh3
(zie diagram)
Na gewoon 23.Dxb4 zou Wit nu beter staan. 23.Td6?? Txe4 24.Txe4 Dxd6! 25.Dxb4 Dxc5 26.De1 g6 en Wit gaf het op. Een schoolvoorbeeld van het onderste rij mat.
De vraag was natuurlijk of die 101 jaar van Kortchnoi een record was. Al snel bleek dat Arnold Denker, de in januari op 90-jarige leeftijd overleden Amerikaanse grootmeester, op deze manier 115 jaar overbrugd had. In 1946 speelde hij tegen Mieses (1865-1954) en in 1998 tegen Jennie Frenklakh, die in 1980 geboren is. (Zij kan daarmee ook nog bogen op een 'Morphy-getal' van vier; via de keten Denker - Mieses - Louis Paulsen zit zij tegenover Morphy aan het bord.)
Denker, kampioen van Amerika in 1944 en 1946 en een zonnige, hartelijke, selfmade miljonair, was in zijn jeugd een veelbelovend bokser (kwartfinale Bronx Country Golden Gloves!) en boksmanager. Samen met Larry Parr schreef hij The Bobby Fischer I knew, een van de aardigste schaakboeken van de laatste jaren, vol prachtige verhalen over kleurrijke figuren in het Amerikaanse schaak. Bij de echte wereldtop hoorde Denker nooit - zijn beste tijd viel in de oorlog, en misschien ging hij ook tè voortvarend op zijn doel af. Dat leverde robuuste partijtjes op.
Denker - Fine, kampioenschap van Amerika, New York 1944
Fine was een kandidaat voor de wereldtitel, en favoriet voor dat kampioenschap.
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3 b6 5.Ld3 Lb7 6.Pf3 Pe4 7.O-O Dit voor het bord bedachte gambiet wordt ook nu nog toegepast. 7...Pxc3 8.bxc3 Lxc3 9.Tb1 La5 10.La3 d6 11.c5 O-O 12.cxd6 cxd6 13.e4 Te8 14.e5 dxe5 15.Pxe5 Dreigt Lxh7+ en Dh5+ enz. 15...Dg5 Beter is 15...g6 16.Lb5 Dd5 17.f3 Lc6 18.Pg4 en Zwart kan zich verdedigen met Kg7 16.g3 g6 Aardig is 16...Pc6 17.Pxf7 Kxf7 18.Tb5 Df6? 19.Dh5+ g6 20.Dxh7+ Dg7 21.Lxg6+ Kf6 22.Dh4+ en Wit wint - maar 18...Dh6 is vervelend. 17.Da4 Dd8 18.Tfc1 Op 18...Pa6 geeft Denker 19.Dxa5 bxa5 20.Txb7 Dxd4 21.Lb2 Dd5 22.Lxa6 'met drie stukken en een winnende aanval voor de dame'. 18...b5 19.Lxb5 Dd5 20.f3 Lb6
(zie diagram)
Nu zou 21.Lxe8 Dxe5 Zwart mooi tegenspel geven, maar: 21.Tc5 De verrassende genadeklap. 21...Lxc5 Na 21...Dxa2 leeft Zwart nog een beetje, bijvoorbeeld 22.Lxe8 Dxb1+ 23.Tc1 Df5 24.Lxf7+ Kg7 22.Lxc5 Dreigt behalve Lxe8 ook Lc4 met stukwinst. Het is uit. 22...Tf8 23.Lc4 Lc6 24.Lxd5 Lxa4 25.Lxa8 en Zwart gaf het op.
Denker won dat kampioenschap met 15½ uit 17.
PS: Ik werd later gewezen op de Engelse schaker Frank Parr (1918 - 2003) die in Hastings 1939/1940 tegen Mackenzie (geboren in 1871) speelde en in Hastings 2002/2003 tegen Thomas Sharp (geboren in 1988) - twee spelers die dus 117 jaar scheelden.
© Tim Krabbé, 2005
|
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site