DE HAMBURGERS ACHTERNA (7 januari 2006)Onlangs berichtte de internet schaakclub www.playchess.com (van ChessBase) dat daar na iets meer dan drie jaar jaar de honderd miljoenste partij was gespeeld. Bij zulke aantallen moet ik denken aan het aantal hamburgers dat McDonalds beweert te hebben geserveerd - maar dat zijn er 175 miljard. Er worden bij Playchess honderdduizend partijen per dag gespeeld - maar bij de Internet Chess Club (ICC; www.chessclub.com) zijn dat er zo'n honderdvijftigduizend. Die club, die dit jaar tien jaar bestaat, en die met zijn 30000 leden onder wie bijna vijfhonderd grootmeesters de grootste en leukste is van de vele schaakservers, zit al op zo'n half miljard partijen. We gaan de hamburgers dus achterna - waarschijnlijk wordt de helft van alle schaakpartijen tegenwoordig op internet gespeeld.
Dat aandeel groeit ook omdat door de toenemende snelheid van internet het bullet populair kon worden - partijtjes met 1 minuut bedenktijd. Denken is daarbij uit den boze; je ziet het Botwinnik en Steinitz niet doen. Het gaat om reactiesnelheid, muismanschap, speciale software waarmee je je volgende zet al klaar kunt hebben, trucjes. Toch zijn het ook bij bullet de grootmeesters die uitblinken. Jarenlang was Hawkeye, de Duitser Schmaltz, de heerser op dat gebied, maar nu is hij opgevolgd door Smallville - de Amerikaanse kampioen Nakamura.
In New in Chess schreef de bulletverslaafde Amerikaanse grootmeester Larry Christiansen onlangs een aardig stuk over die trucjes. Je kan na 1.d4 d5 bijvoorbeeld 2.Lg5 spelen, hopend dat de tegenstander c4 verwachtte en daarom e6 al klaar heeft, wat dan minder goed is. Tegen Albin-spelers (1.d4 d5 2.c4 e5) maakt hij expres de bekende fout 3.dxe5 d4 4.e3? Lb4+ 5.Ld2 dxe3 6.Lxb4? exf2+ 7.Ke2 Iedere zwartspeler weet dat hij dan kan winnen met fxg1P+, maar een internetvluggeraar heeft altijd autoqueen ingesteld, waardoor een pion automatisch tot dame promoveert. Na 7...fxg1D 8.Dxd8+ en Txg1 zou het echter nog gelijk staan. De winnende paardpromotie kan alleen met de hand worden ingevoerd, en als men al weet hoe, dan is men toch al beslissende seconden kwijt.
Maar ook met een bedaagder tempo worden nog miljoenen partijen gespeeld. Hier is een drieminutenvluggertje waar ik eens live in binnen kwam vallen toen ik het commando had ingetikt om de partij met de hoogste rating te zien. Wit is de Deense grootmeester Nielsen, Zwart niemand minder dan Sjirov. Het was een echt Sjirov-avontuur waarbij ik af en toe dacht: hoe zal het hem in hemelsnaam nú nog lukken om kansen te creëren. Het lukte hem steeds.Heine - Leon, drieminutenvluggertje, ICC 2001
1.d4 f5 2.g3 g6 3.Lg2 Lg7 4.Pf3 Pf6 5.O-O O-O 6.b4 d5 7.c4 Kh8 8.Pbd2 Le6 9.Dc2 Pe4 10.Lb2 c6 11.Tfc1 Pd7 12.e3 Tc8 13.Lf1 h6 14.a4 g5 15.c5 De8 16.b5 Pdf6 17.Pe5 Dh5 18.Dd1 Pg4 19.Pxg4 fxg4 20.Pxe4 dxe4 21.a5
(zie diagram)
21...Txf2 Een speculatief offer, waar Zwart zes seconden over nadacht. 22.Kxf2 Dxh2+ 23.Ke1 Tf8 24.Le2 Dxg3+ Daar besteedde hij een halve minuut aan. Dxb2 zal niet de bedoeling zijn geweest, maar Tf2 was een alternatief. 25.Kd2 Tf2 26.a6 bxa6 27.b6 axb6 28.cxb6 Dd6 29.Txa6 g3 30.Tc5 Tegen Db4+, maar La3 was beter 30...Lg4 Nu staat Zwart gewonnen. 31.b7 Txe2+ Lxe2 was de zet; nu staat Wit weer gewonnen. 32.Dxe2 Lxe2 33.Ta8+ Taxc6 is uit; na deze fout geeft Zwart de winst niet meer uit handen. 33...Kh7 34.b8D Dxb8 35.Txb8 g2 36.Kxe2 g1D 37.Txc6 Dg2+ Dh2+ (dat kan ook later nog) is wel zo makkelijk. 38.Kd1 Df1+ 39.Kc2 Dd3+ 40.Kc1 Dxe3+ 41.Kb1 Dd3+ 42.Ka2 e3 43.Te8 De4 44.Tc7 e2 45.Texe7 Dd5+ 46.Ka3 Da5+ 47.Kb3 Dxc7 en Wit gaf het op.
© Tim Krabbé, 2006
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site