Nederland moet de door schaakvandalen gekaapte FIDE verlaten.
Toen onze en de Duitse schaakbond protesteerden
tegen de manier waarop de FIDE de rigoureuze denktijd-bekorting doorvoert,
schreef FIDE-President Iljoemzhinov: 'Sommige bonden zijn er nog niet aan
toe om de onvermijdelijke veranderingen te accepteren die onze sport moet
ondergaan, wil die mee kunnen komen met de andere sporten van het moderne
tijdperk.'
Ik vroeg me af welke sporten dat konden zijn - kunstsnowboarden,
Thais boksen, hardlopen? - is de marathon al bekort tot 100 meter?
Natuurlijk begreep ik het wel: we moeten aantrekkelijk
zijn voor het Big Brother publiek; de TV lokken, en daarmee reclame en
sponsors. Maar wat de domme FIDE niet doorheeft is dat ze met haar denktijdverkorting
bezig is precies het omgekeerde te bereiken.
Tot 1992 kregen de spelers 2½ uur voor de
eerste 40 zetten, en een uur voor iedere volgende 16 zetten. In 1992 werd
dat: 2 uur voor 40 zetten, één uur voor de volgende 20, en
een half uur voor de rest van de partij. Nu is het: 75 minuten voor de
eerste 40 zetten en 15 minuten voor de rest van de partij, met een toevoeging
van een halve minuut bij iedere zet.
Deze aantasting van het schaken is begonnen met
een open brief van Sjirov - een brief die zozeer was waar de FIDE, in haar
wens om het schaken op te stoten in de vaart der andere sporten, van gedroomd
moet hebben, dat je je afvraagt of men niet hardop heeft gedroomd,
en Sjirov daar toevallig bij aanwezig was.
Sjirov noemde het klassieke schaken maar meteen
'langzaamschaak', en stelde vast dat de toestand van dit langzaamschaak
beklagenswaardig was. 'Het feit dat de limiet van 7 uur ons in staat stelt
een prachtige diepe partij te spelen, is niet langer van groot belang voor
de massa-media.'
Vroeger toch ook niet, zou je denken. Wat is er
ineens gebeurd? 'Diepe ideeën,' vervolgde Sjirov, 'worden steeds minder
begrijpelijk voor het algemene publiek, voor wie het vervelend is om zeven
uur naar één partij te kijken.'
Die diepe ideeën zijn nooit begrijpelijk
geweest voor dat publiek, en vreemd ook dat het voor dat algemene publiek
wel boeiend zou zijn om maar drie uur naar een schaakpartij te hoeven
kijken. Dat doet denken aan die opmerking van een Franse sportjournalist
die ooit hardschaatsen even boeiend noemde als het groeien van gras. Sjirov
denkt dus dat er sponsors zullen komen als het gras tweemaal zo snel groeit.
Maar wie niet van Eskimoballet houdt zal niet ineens gaan kijken als een
voorstelling inplaats van 7 uur nog maar 3 uur duurt. Bij toernooien zijn
er trouwens méér partijen tegelijkertijd aan de gang. Maar
ook als er maar één partij is, kunnen schaakliefhebbers volop
denkplezier beleven aan de overwegingen van de grootmeesters. Gooi hun
denktijd weg, en voor dit meeleven, mee-analyseren en meedenken is ook
geen tijd meer.
De domste zet van de FIDE is die toegevoegde halve
minuut per zet. Dat voorkomt tijdnood - die een gesel was voor de schakers
zelf, maar voor Big Brother het enige boeiende aspect van het schaken!
De nieuwe tijdlimiet is ook de doodsteek voor het
eindspel. Voor een korte partij valt het verschil nog mee (een partij van
40 zetten duurt maar zo'n 20 % korter) maar voor een eindspel van, zeg,
48 zetten, is inplaats van maximaal 3 uur (vóór 1992: 6 uur),
nu nog slechts 1 uur en 18 minuten over. Je gruwt bij deze abortus op ongeboren
eindspelschatten, door de domme knieval van voorzitter Iljoemzhinov voor
Big Brother.
 |
| Zwart aan zet
Topalov - Sjirov, Linares 1998 |
De foto rechts is een uniek webcam-shot van Topalov die nadenkt
nadat Sjirov zojuist zijn Lh3 heeft gespeeld. Het idee van deze wonderzet
is dat de pluspionnen op eigen kracht niet verder komen (47...a3 48.Kf2
a2 49.Ke3 Lg4 50.g3 Kf5 51.Ld4); dat de koning moet gaan helpen, maar dat
de loper die in de weg staat. Na bv. 47...Lb1 volgt echter 48.Kf2 Kf5 49.Ke3.
En als Zwart pion g2 onder schot houdt met 47...Le4, dan heeft Wit na 48.Kf2
Kf5 tijd voor 49.g3, omdat e4 geblokkeerd is. Lh3 vervult al Zwarts wensen,
omdat de witte koning nu één zet langer aan g2 gebonden is.
Dat het een loper kost is bijzaak. 48.gxh3 Geeft Zwart er een derde
vrijpion bij. Dat zou ook gebeuren na 48.Kf2 Kf5 49.Kf3 Lxg2+ (dat volgt
ook op 49.Ke3) 50.Kxg2 Ke4 51.Lxf6 d4 52.Le7 Kd3 53.Kf2 Kc2 54.Lb4 d3 en
één van de zwarte pionnen loopt door. Nu gaat het net zo.
48...Kf5
49.Kf2 Ke4 50.Lxf6 Na 50.Ke2 a3 51.Kd2 d4 52.La1 f5 beslist weer die
derde vrijpion. 50...d4 51.Le7 Kd3 52.Lc5 Kc4 53.Le7 Kb3 en Wit
gaf het op wegens 54.Lc5 d3 55.Ke3 Kc2 56.Lb4 a3
Jammer dat Sjirov tegenwoordig meer om Big Brother geeft.
© Tim Krabbé, 2001
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina |
Hoofdpagina
schaken |
Hoofdpagina
algemene site |