Fischer - Munoz, voorronde Leipzig 1960
Fischer was pas zeventien, maar hij had al een kandidatentoernooi gespeeld, en in Leipzig maakte hij met overwinningen op Unzicker, Szabo, Euwe, Bobotsov, Pachman en Uhlmann, de op één na de beste score aan het eerste bord.
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 g6 6.Le3 Lg7 7.f3 O-O 8.Dd2 Pc6 9.Lc4 a6 10.Lb3 Da5 11.O-O-O Ld7 12.Kb1 Tac8 13.g4 Pe5 14.Lh6 Pc4 15.Lxc4 Txc4 16.Pb3 (zie diagram)
16...De5 Een gevaarlijke plek voor de dame, maar Munoz heeft scherp gekeken. 17.h4 17.Lf4 faalt op De6 18.Pd4(?) Pxe4! 19.Pxe6 Pxd2+ 20.Lxd2 fxe6. En na 17.f4 De6 (ook Lxh6 gaat) 18.f5 (beter 18.Lxg7) De5 19.Lf4 komt Zwart in het voordeel: 19...Dxc3! 20.bxc3 Pxe4 21.De3 Pxc3+ 22.Kc1 Txf4 17...Tfc8 18.Lf4 De6 19.h5 b5 20.hxg6 fxg6 21.Lh6 Lh8 22.e5 b4! Gedwongen maar ook winnend. 23.exf6 bxc3 24.Dh2 Dxf6 25.Lg5 Df7 26.De2 cxb2 27.Dxe7 Dxe7 28.Lxe7 Txc2 29.Txd6 Een rommelige stand, maar Munoz maakt koelbloedig uit. 27...La4 30.Lg5 Tf2 31.Le3 Txf3 32.Ld4 Lxb3 33.axb3 Lxd4 34.Txd4 Txb3 35.Td2 Tcb8 36.Td7 Ta3 en Wit gaf het op. Dit is altijd Fischers enige nederlaag tegen de Draak gebleven.

Toen ik eindelijk op zoek ging naar wat er verder over Munoz te vinden zou zijn, ontdekte ik tot mijn grote verbazing dat hij één ander internationaal toernooi had gespeeld, de Studenten-Olympiade van 1957 in Reykjavik, en dat hij daar gewonnen had van Larsen en Olafsson, die toen al topspelers waren. En ergens ver weg op internet vond ik een stukje dat Cesar Munoz in 1961 in een Ecuadoriaans blad schreef na zijn verkiezing tot Ecuadoriaans Sportman 1960, ongetwijfeld vanwege die overwinning op Fischer. Hij was in 1928 geboren, en bouwkundig ingenieur. Een bezoek van Aljechin aan Ecuador in 1938 had de schaakpassie in hem doen ontvlammen. Spoedig hoorde hij tot de beste spelers in het land; Leipzig was het hoogtepunt van zijn carrière. Daar en in Reykjavik kreeg hij het gevoel gelijkop te kunnen spelen met de grootsten van de wereld.
    Doe dat dan, roep je dan uit, maar dat stukje geeft het antwoord al: hij was te braaf. Schaken diende om het leervermogen te bevorderen; het moest op school worden onderwezen, samen met zingen, tekenen, schoonschrijven en gymnastiek. Dat zou Ecuador omhoog stoten in de vaart der volkeren, 'want hoe vaak heb ik in het buitenland niet gemerkt dat men ons land niet kende, en dacht dat het een provincie was van een ander land.'
    Partijen van na 1969, toen hij zich niet voor het interzonale toernooi wist te plaatsen, heb ik niet van Munoz kunnen vinden. Wel dat hij zestien jaar voorzitter van de Ecuadoriaanse schaakbond is geweest, en dat er een sportcentrum naar hem is genoemd. Hij moet een paar jaar geleden zijn overleden, maar een sterfdatum heb ik niet kunnen achterhalen.

Zwart aan zet
Larsen - Munoz, Reykjavik 1957

Zwart staat al beter. 26...f4! 27.g4 e3 28.Td6 e4 29.Dxe4 Lf7 30.Dd3 exf2 Opgewassen zijn tegen Larsen in een dergelijke geladen stelling is al niet niets, en na 31.Pd7? (Kg2 of Td1 ging nog) sloeg Munoz toe: 31...f3 32.Pg3 fxe2 33.Pxf8 e1D 34.Td8 f1P+ en Wit gaf het op.

© Tim Krabbé, 2003

PS 11 november: Dank aan Harold van der Heijden en René Olthof voor verdere naspeuringen.

Een Ecuadoriaanse schaker die niet met name geciteerd wilde worden, meldde dat Muñoz (dat is de juiste spelling) misschien wel op zeker moment voorzitter was van de Ecuadoriaanse schaakbond, maar dat hij vooral bekend was omdat hij 12 jaar lang voorzitter was van de overkoepelende Ecuadoriaanse Sportbond. De algemene mening van de Ecuadoriaanse schakers zou volgens deze bron zijn dat Muñoz een uitzonderlijk begaafd schaker was, maar dat hij, toen hij voorzitter van die sportbond werd, het schaken vergat en geen gebruik maakte van zijn macht om het schaken in Ecuador te helpen.
    Dat Cesar Muñoz Sport Centrum moet een gebouw van 5 verdiepingen zijn, met een voetbalmuseum, een aula, en een hotel met 100 bedden. Er zijn voetbalvelden, tennisbanen en een indoor wielerbaan.
    Muñoz overleed in 2000.

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site