BOBBY NEMENYI, JINKY ONG

In 1959, toen Tal na zijn overwinning in het Kandidatentoernooi de andere deelnemers, onder wie de 16-jarige Bobby Fischer, een feestdiner aanbood, bracht zijn trainer Koblenz een dronk uit. Eraan denkend hoe gelukkig Tals overleden vader zou zijn geweest, riep hij: 'Op onze vaders!' Onschuldig genoeg, 'maar,' schrijft Koblentz, 'men had Fischers reactie moeten zien! Zijn ogen vulden zich met tranen, en hij ging meteen weg.'
    Ongetwijfeld kende Koblentz Fischers biografische gegeven: Geboren in 1943; vader verliet moeder in 1945, maar wist hij niet hoe diep de wond was. 'Kinderen die een ouder missen, worden wolven', heeft Fischer later gezegd.
    Van die verdwenen vader wist de schaakwereld heel lang alleen dat hij een Duitse biofysicus was en Gerhardt heette - tot de Philadelphia Inquirer onlangs inzage kreeg in het FBI-dossier over Bobby's moeder Regina. De verdenking dat zij een Russische spionne was bleek onjuist, maar wat men wel ontdekte, was dat Gerhardt Fischer hoogstwaarschijnlijk niet Bobby's verwekker was.
    Regina, een Amerikaanse uit een zeer rood nest, was in 1938 in Moskou getrouwd met Fischer, en kreeg daar een dochter met hem. In 1939 ging ze terug naar Amerika; in 1942 kreeg ze in Chicago een verhouding met Paul Nemenyi, een Hongaarse jood (en sovjet-sympatisant), die betrokken was bij het Manhattan Project - de ontwikkeling van de atoombom. Op 9 maart 1943 werd Bobby Fischer geboren. 'Zoon van Gerhardt Fischer' stond er op zijn geboortebewijs, maar de FBI geloofde niet dat Gerhardt met Regina was meegekomen naar Amerika.
    Toen Paul Nemenyi in 1952 overleed, heeft zijn (ondertussen ook overleden) zoon Peter verklaard dat zijn vader ook Bobby's vader was. Zeer ironisch: Bobby Fischer, die altijd al fanatiek anti-communistisch was, en de laatste jaren is vervallen tot een ziekelijk antisemitisme, blijkt behalve volbloed rood, nu ook volbloed joods. Je mag aannemen dat hij altijd heeft geweten dat hij een halve Hongaar was, en dat dat de reden is dat hij jarenlang in Boedapest heeft gewoond. Het was ook een 18-jarige Hongaarse die hem in 1992, na een afwezigheid van 20 jaar, voor kort weer aan het schaken kreeg. Ze werd zwanger van hem, maar besloot uiteindelijk om deze nog drastischer terugkeer van Fischer tot zijn roots toch maar niet door te laten gaan.
    Maar nu is Fischer (die morgen 60 wordt) dan toch vader. In het begin van 2000 arriveerde hij in de Filippijnen, om de langgekoesterde wens zijn genen door te geven, alsnog in vervulling te laten gaan. Zijn vriend Torre huurde een huisje voor hem in Baguio City, waar meisjes konden solliciteren naar de functie van genendraagster voor Bobby Fischer. Hij koos de 22-jarige Chinees-Filippijnse Justine Ong; in de lente van 2001 werd een meisje geboren dat nu in Davao City als Jinky Ong door het leven gaat. Eens per twee maanden komt Fischer over uit Japan, om geld te brengen.
    Een wolvinnetje groeit op.

In 1956 werd Fischer, toen 13, beroemd met de 'Partij van de Eeuw' tegen Donald Byrne. Later versloeg hij ook diens broer Robert in een beroemde partij.

Robert Byrne - Fischer, kampioenschap van Amerika 1963
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.g3 c6 4.Lg2 d5 5.cxd5 cxd5 6.Pc3 Lg7 7.e3 O-O 8.Pge2 Pc6 9.O-O b6 10.b3 La6 11.La3 Te8 12.Dd2 e5 13.dxe5 Pxe5 14.Tfd1 Pd3 15.Dc2 Pxf2 Fischer (My 60 Memorable Games): 'De rechtvaardiging van dit offer wordt pas duidelijk wanneer Byrne opgeeft!' 16.Kxf2 Pg4+ 17.Kg1 Pxe3 18.Dd2 Pxg2 Een donderslag bij heldere hemel. Na Pxd1 staat Wit goed - het gaat om de lange diagonaal. Na 19.Kxg2 d4 20.Pxd4 Lb7+ 21.Kf1 Dd7 stond Rossolimo in de demonstratiezaal nèt uit te leggen dat Wit gewonnen stond, toen het bericht doorkwam dat Byrne had opgegeven. 'Een bittere teleurstelling,' aldus Fischer, die gehoopt had na 22.Df2 Dh3+ 23.Kg1 (zie diagram) het mooie 23...Te1+ te kunnen spelen. Na 24.Txe1 Lxd4 is het dan snel mat.
    Fischer won dat kampioenschap met 11 uit 11.

© Tim Krabbé, 2003

Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site