Terwijl wereldkampioenen soms de grootste moeite hebben met schaakcomputers, zijn er zwakke spelers die met slecht spel van ze kunnen winnen. Vorige week schreef ik over de geheimzinnige mercilous die op de ICC een paar duizend paarden op g5 en g4 offerde tot hij er min of meer werd uitgegooid - deze keer gaat het over Eduard Nemeth, een Duitser met een rating van 2100 (ver onder meesterniveau) die het nog veel bonter maakt.
Fritz 6 - Nemeth, 5-minutenvluggertje 2000
1.d4 h5 hxg4 met een dodelijke open lijn is al bijna niet meer
te verhinderen. 2.e4 e5 Nemeth vernedert zijn computers graag. 3.dxe5
Pc6 4.Pf3 Le7 5.Pc3 a6 6.Lc4 Ph6 7.O-O d6 8.exd6 Lxd6 9.Ld5 Lg4 10.Lxc6+
bxc6 11.h3 De7 12.hxg4 hxg4 13.Lg5 f6 14.e5 Df7 15.exd6 O-O-O 16.Pe5 fxe5
17.Lxd8 (Zie diagram)
17...Dh5 18.f3 g3 19.Te1 Pg4 20.Kf1 Dh1+ 21.Ke2 Dxg2+ 22.Kd3 Pf2+
23.Kc4 Pxd1 24.Taxd1 Txd8 en Zwart won.
Het offer op g4 was ook de vaste truc van mercilous, maar Nemeth heeft méér manieren om misbruik te maken van het materialisme van de computer.
Nemeth - Hiarcs 7.32, 10-minuten vluggertje, 2001
1.e4 c5 2.Pa3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Lc4 Pf6 5.h3 Pxe4 6.Lxf7+ Kxf7 7.Dh5+
Een mens zou nu met g6 het stuk teruggeven en goed staan; het superbrein
kijkt niet verder dan zijn electriciteitssnoer lang is, en houdt het gewonnen
stuk vast. 7...Ke6 8.Dg4+ Kd5 9.c4+ dxc3 (Zie diagram)
De kernstelling van het Nemeth Gambiet - het zotste gambiet ooit uitgevonden,
maar Nemeth heeft er heel wat Fritzen mee omgelegd. 10.Le3 (ook
met Lf4 heeft hij gewonnen) 10...Pe5 11.O-O-O+ Pd2 12.De2 Da5 13.Lxd2
cxd2+ 14.Txd2+ Ke6 15.f4 Kf6 16.fxe5+ Dxe5 17.Df2+ Kg6 18.Pf3 Df6 19.Pb5
Df4 20.g3 Dc4+ 21.Tc2 Dxb5 22.Ph4+ Kh6 23.Tc5 Dxc5+ 24.Dxc5 en Wit
won snel.
Nemeth - Genius 5, Stuttgart 1998 (Partij met normale bedenktijd.)
1.h4 e5 2.e4 Pf6 (Zie diagram)
3.b4 Lxb4 4.Pc3 Lxc3 5.dxc3 O-O 6.Lg5 d6 7.Ph3 h6 8.Ld3 hxg5
Als de hand van dr. Strangelove in Kubrick's beroemde film. 9.hxg5 Lg4
10.f3 Lxh3 11.Txh3 Pfd7 12.f4 g6 13.Dg4 Kg7 14.O-O-O Th8 15.Tdh1 Txh3 16.Dxh3
Kf8 17.Lc4 De8 18.f5 Ke7 19.f6+ Kd8 20.Dh7 d5 21.Lxd5 c6 22.Lxf7 Df8 23.Td1
Kc8 24.Le6 Dd8 25.Dxg6 Kc7 26.Df5 Df8 27.Lxd7 en Wit won.
Wat computers doen heeft niets te maken met wat mensen onder 'schaken'
verstaan - maar 1.e4 h5 2.d4 e5, of 1.h3 en 2.Pa3,
dat was toch óók geen schaken, werd er op internet geroepen
toen er over de partijen van Nemeth en mercilous een discussie ontstond.
Die partijen hadden ze toch pas kunnen spelen na vele mislukte pogingen?
Ongetwijfeld, maar hoe het wanschaak ook tot stand komt; als een menselijke
knoeier met de weerlegging ervan geen moeite zou hebben, dan zou een superbrein
er ook tegen moeten kunnen winnen.
De experts gaven overigens grif toe dat de computer
op een totaal andere manier tot zijn zetten komt dan de mens. Robert Hyatt,
auteur van het schaakprogramma crafty en informatica-hoogleraar,
schreef: 'Ik zie niet in waarom een computer zou moeten schaken zoals een
mens dat doet - we weten niet eens hoe een mens dat doet.'
De woorden uit mijn mond. Mens en computer doen
verschillende dingen - krachtmetingen tussen hen zijn net zo betekenisloos
als een vergelijking tussen de ATP-punten van Krajicek en de Elo-punten
van Timman.
© Tim Krabbé, 2002
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina |
Hoofdpagina
schaken |
Hoofdpagina
algemene site