Na de rokade op de honderdste zet van de vorige week, nu een en passant record. Een mythe op internet wil dat Louis Paulsen, de 19e eeuwse tegenstrever van Morphy, Anderssen, Steinitz en Tarrasch, eens vier en passant slagen in één partij zou hebben uitgevoerd. Die partij bestaat niet, maar met de schaakzoektaal CQL zijn zulke records makkelijk op te zoeken. Drie en passant slagen in één partij van één speler zijn nooit voorgekomen. Er zijn maar negen partijen te vinden met drie in totaal, en vijf waarin er op twee opeenvolgende zetten en passant werd geslagen.
Deze partij verenigt beide bijzonderheden:
Kudrin - Douven, Palma de Mallorca 1989
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.h4 h6 7.Pf3 Pd7 8.h5 Lh7 9.Ld3 Lxd3 10.Dxd3 e6 11.Lf4 Da5+ 12.Ld2 Dc7 13.O-O-O Pgf6 14.Pe4 O-O-O 15.g3 Pxe4 16.Dxe4 Pf6 17.De2 Ld6 18.Pe5 c5 19.Th4 Lxe5 20.dxe5 Pd7 21.Tg4 Thg8 22.Te1 Dc6 23.De4 Pb8 24.Tf4 Td7 25.Dh7 Tgd8 26.La5 b6 27.Lc3 Dd5 28.b3 b5 29.Kb1 b4 30.Lb2 (zie diagram)
30...f5 Denkt zich met een aardigheidje te bevrijden. 31.exf6 Dat leek onmogelijk omdat 31...g5 een toren wint. Maar: 32.hxg6! De tweede en passant-slag is een winnend dame-offer. 32...Txh7 33.gxh7 Zwart staat machteloos tegen de vrijpionnen. 33...e5 34.Txe5 Df7 35.Te7 Df8 36.f7 Goed genoeg, maar sterker was o.a. 36.Le5 Pd7 37.Txd7 Txd7 38.f7 Txf7 39.Txf7 Dxf7 40.h8D+ 36...Dxe7 37.f8D Txf8 38.Txf8+ Dxf8 39.h8D Dxh8 40.Lxh8 h5 41.Kc1 Kd7 42.Kd2 Ke6 43.Ke3 Kf5 44.f3 Pd7 45.Kd3 Pb6 46.Lg7 a5 47.Lf8 Pd7 48.Ld6 Ke6 49.Lc7 Kd5 50.c4+ bxc3 De derde van het record. 51.Kxc3 en Zwart gaf het op.
Fazekas - Littlewood, Bath 1963
Deze partij bevat het langste fragment waarin een speler negen stukken had - de verliezer nog wel.
1.Pf3 g6 2.c4 Lg7 3.Pc3 d6 4.d4 Lg4 5.e3 e5 6.Le2 Pc6 7.O-O Pge7 8.d5 Pb8 9.h3 Ld7 10.b4 O-O 11.Tb1 f5 12.c5 Lf6 13.Pd2 g5 14.e4 Le8 15.Pc4 a6 16.cxd6 cxd6 17.Le3 b5 18.Pa5 Kh8 19.f3 Tg8 20.Tc1 f4 21.Lf2 Pg6 22.a4 Ld7 23.axb5 Df8 Zwart heeft het te ver laten komen; nu rest niets dan bluf. 24.b6 Dh6 25.b7 Lxh3 26.bxa8D (zie diagram)
26...Lxg2 27.Kxg2 g4 28.Th1 Of 28.fxg4 28...gxf3+ 29.Kxf3 29.Lxf3 wint nog. 29...Ph4+ 30.Lxh4 Nu verliest Wit zelfs. 30.Txh4 Lxh4 was nog net remise dankzij de krankzinnige computerzet 31.Lg3!, bv. Txg3+ 32.Kf2 Th3+ 33.Kg2 Th2+ 34.Kxh2 Lg3++ 35.Kg2 Dh2+ 36.Kf3 Dh5+ enz. 30...Lxh4 31.Txh4 Dxh4 32.Dg1 Dh3+ en Wit gaf het op.
In de problematiek worden dergelijke maximale effecten tasks genoemd. Dit is de Terug Naar Huis Task.
Zelfmat in 8
M. Kirtley, 1e Prijs The Problemist 1986
Bij een zelfmat dwingt Wit zijn tegenstander hem mat te zetten.
1.Pb1+ Kb3 2.Dd1+ Tc2 3.Lc1 axb6 4.Ta1 b5 5.Th1 bxc4 6.Ke1 c3 7.Pg1 f3 8.Lf1 f2 mat.
Strategie en diepe thema's ontbreken hier totaal, Zwart heeft steeds maar één zet, maar ik heb zelden zoiets geestigs gezien. In één klap hoort dit probleem bij mijn tien favoriete schaakcomposities.
© Tim Krabbé, 2005
|
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site