Mannheim 1914, zo weet iedere historisch enigszins geïnteresseerde
schaker, was het Onvoltooide Toernooi. Middenin brak de Wereldoorlog uit,
de Russische deelnemers, onder wie Aljechin die bovenaan stond, werden
geïnterneerd en het toernooi werd stopgezet en nooit uitgespeeld.
Het is het enige belangrijke toernooi dat zo aan
zijn einde kwam, maar in de probleem- en studiewereld is veel verborgen
leed van deze soort. Zelf heb ik eens hoopvol een probleem, waaraan ik
maanden had gewerkt, opgestuurd naar een probleemtoernooi dat daarna in
het niet leek te zijn verdwenen, en in ieder geval nooit een uitslag heeft
gepubliceerd. Het studieblad EG gaf onlangs een droevig overzicht van zulke
kleine rampen. Zo'n studie- (of probleem-) toernooi wordt in de vakbladen,
en in gewone schaakbladen over de hele wereld aangekondigd, componisten
gaan aan de slag, sturen dromend van roem hun werken op, en daar blijft
het soms bij. De normale gang van zaken is dat zo'n toernooi een uitslag,
plus de gelauwerde composities de wereld instuurt, maar soms komt er alleen
een uitslag, en soms helemaal niets. EG noemt de oorzaken van een paar
concrete gevallen: de oorlog kwam ertussen, het organiserende blad hield
op te bestaan, de organisator had er geen zin meer in, de organisator ging
dood, er kwamen te weinig inzendingen. Bij het Olympische studie-toernooi
dat Argentinië in 1978 organiseerde gingen alle inzendingen bij een
brand verloren.
Zelfs van een in 1988 met veel fanfare aangekondigde
studie-compositie wedstrijd Sovjet Unie - Rest van de Wereld waren alle
studies in een zwart gat verdwenen. Schuld daaraan was deels dat één
van de twee deelnemers, de Sovjet Unie, halverwege de wedstrijd ophield
te bestaan, en een complicerende factor was ook dat er voor zo'n wedstrijd,
die immers gejureerd moet worden, moeilijk onpartijdige juryleden te vinden
waren. Toch kon na veel moeilijkheden en oponthoud in 1994 een uitslag
gepubliceerd worden: de Sovjet Unie had met een monsterscore gewonnen.
(De twee gewone schaakmatches Sovjet Unie-Wereld, in 1970 en 1984, werden
ook door de Sovjet Unie gewonnen, met respectievelijk 20½-19½
en 21-19.)
Maar het heeft dus nog tot dit jaar geduurd voor
EG de studies van dit grote toernooi kon publiceren. We mogen het blad
dankbaar zijn voor het bergen van deze verzonken schatten. Twee voorbeelden.
Het eerste haalde de dertiende plaats in de afdeling waar het voorgeschreven
thema was: 'Een witte poging faalt op een zwarte tempozet. In de oplossing
bereikt Wit zijn doel door zelf een tempozet te spelen.'
Wit speelt en wint
D. Gurgenidze, 1989 |
Waarom werkt 1.Tc3 niet? Het spel verloopt dan aanvankelijk op dezelfde manier: 1...Db2 2.Tc8+ Db8 3.Tac1 g2 4.a3 d6 5.a4 d5 maar omdat Wit nu de zet Tc1 al verbruikt heeft, mist hij die als tempo-zet. Wit kan de situatie niet vasthouden, en verliest zelfs (6.d4 f2 en f1D+)
In de andere afdeling was het thema: 'Wit wint tegen zwart tegenspel dat gebaseerd is op eeuwig schaak of eeuwige aanval.' Deze studie werd vijfde.
Wit speelt en wint
A. Davranjan, 1989 |
© Tim Krabbé, 1999
Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina
schaken | Hoofdpagina
algemene site |