'He plays chess,' zei Kasparov bondig toen Topalov na een paar ronden van het wereldkampioenschap in San Luis met geweldig schaak al straatlengten voor lag. Ooit klaagde Kasparov dat hij, om op zijn niveau over schaken te praten, alleen Karpov had. Nu acht hij Topalov dus even hoog.
Misschien dacht Kasparov bij zijn compliment ook aan hun partij in Wijk aan Zee 1999, die hij als zijn mooiste beschouwt en die wel de Partij van de Eeuw wordt genoemd. Hij bedankte toen Topalov voor zijn medewerking; het aannemen van het geniale torenoffer waarmee alles begon - het had ook zonder risico geweigerd kunnen worden. Maar Topalov ging er op in, want het was een kans om te winnen. (Zie www.timkrabbe.nl/admag/millennium.htm).
Het kan geen toeval zijn dat Topalov vaak betrokken was bij grote schaakdaden van anderen. Een van de meest briljante zetten van de vorige eeuw was 47...Lh3 van Sjirov (Linares 1998) - ook dat was tegen Topalov. En Karpov - Topalov, Linares 1994, wordt door velen als de kroon op Karpovs carričre gezien. Het zal te maken hebben met Topalovs devies: 'Ik vind het niet erg om te verliezen.' Hij is de enige die op het hoogste niveau ooit iets als het Cochrane gambiet (1.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pxe5 d6 4.Pxf7) heeft aangedurfd; tegen Kramnik, Linares 1999. Dat werd remise, maar zijn durf heeft Topalov vooral meeslepende overwinningen opgeleverd. Hij is een sieraad voor het schaken; we kunnen ons feliciteren met zo'n wereldkampioen. Hij schaakt - als een vals plat omlaag, als een kus op een zomerdag, als een roman van Murakami, als een cassatabol bij Venetië.
Topalov - Ponomariov, Sofia 2005
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.g3 La6 5.b3 Lb4+ 6.Ld2 Le7 7.Pc3 O-O 8.Tc1 c6 9.e4 d5 10.e5 Pe4 11.Ld3 Pxc3 12.Txc3 c5 13.dxc5 bxc5 14.h4 h6 15.Lb1 f5 16.exf6 Lxf6 17.Dc2 d4
(zie diagram)
18.Pg5 hxg5 19.hxg5 dxc3 20.Lf4 Kf7 21.Dg6+ Ke7 22.gxf6+ Txf6 23.Dxg7+ Tf7 24.Lg5+ Kd6 25.Dxf7 Dxg5 26.Th7 De5+ 27.Kf1 Kc6 28.De8+ Kb6 29.Dd8+ Kc6 30.Le4+ en Zwart gaf het op.
Topalov, een 30-jarige Bulgaar die in Salamanca in Spanje woont, werd in San Luis niet alleen wereldkampioen, maar ook eerste op de wereldranglijst - pas de derde die, na Kasparov en Kramnik, boven de 2800 komt. Een mooi toeval is dat Kasparov, die begin dit jaar in Linares zijn schaakcarričre afsloot, de laatste partij daar verloor tegen Topalov - alsof hij toen de fakkel al aan hem overdroeg.
Het was óók een overwinning op Kasparov waarmee de toen 19-jarige Topalov voor het eerst op het grote toneel van het wereldschaak sprong.
Topalov - Kasparov, Olympiade Moskou 1994
1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Le3 e6 7.g4 Te agressief 7...h6 8.f4 Pc6 9.Le2 e5 10.Pf5 g6 11.Pg3 exf4 12.Lxf4 Le6 13.Tf1 Tc8 14.h3 Db6 15.Dd2 Lg7 16.Lxd6 Pxg4 Een bom die in het eigen gezicht ontploft. 17.Lxg4 Dxb2
(zie diagram)
18.e5 Beter 18.Pge2 Dxa1+ 19.Kf2 Db2 20.Tb1 18...Pxe5 Na 18...Lxe5 wint 19.Pge4 Dxa1+ 20.Kf2 Db2 21.Tb1 Ld4+ 22.Kg2 Dxb1 23.Pxb1 f5 24.Lf3 fxe4 25.Lxe4 met beslissende dreigingen. 19.Tb1 Dxc3 20.Dxc3 Txc3 21.Lxe6 fxe6 Of 21...Txg3 22.Txb7 fxe6 23.Txg7 22.Txb7 Pc4 23.Lb4 Te3+ Txg3 gaf nog een kans; nu beslissen de torens op de 7e rij. 24.Pe2 Le5 25.Tff7 Txh3 26.Pd4 Te3+ 27.Kf1 Te4 28.Tfe7+ Kd8 29.Pc6+ en Zwart gaf het op. Het was de eerste nederlaag in een Olympiade van Kasparov sinds 1986.
© Tim Krabbé, 2005
|
Bovenkant pagina
Hoofdpagina schaken
Hoofdpagina algemene site