WIMBLEDON

Onlangs vroeg iemand me: 'Wat is nou eigenlijk het Wimbledon van het schaken?' Ik stond met mijn mond vol tanden, omdat ik me realiseerde dat we helemaal geen Wimbledon meer hebben - geen Europa Cup finale, geen Superbowl, geen Tour de France.
    Vroeger hadden we een door vele sporten benijd Wimbledon: om de drie jaar, soms vaker als er een revanchematch was, woedde er in Moskou, twee maanden en vierentwintig partijen lang, een ontzaglijk gevecht tussen twee reuzen om het wereldkampioenschap. Ons allermooiste Wimbledon was natuurlijk Spasski - Fischer, in 1972 in Reykjavik, maar ook daarna waren de gevechten, nu overal ter wereld, eerst tussen Karpov en Kortsjnoi, later tussen Karpov en Kasparov, evenementen waar je drie jaar verlangen voor over had.
    Tot 1993, toen Kasparov, met hulp van zijn uitdager Short, zijn titel aan de FIDE onttrok. Die riep toen een eigen wereldkampioen uit, de allang verslagen Karpov, die niet serieus werd genomen - maar ook het koningschap van Kasparov had nu minder gezag. Daarna is het met beide wereldkampioenschappen bergafwaarts gegaan. De FIDE banaliseerde het hare met spannende kermistoernooien die ook mindere goden als Khalifman de kans gaven om eens wereldkampioen te zijn, terwijl het Kasparov-wereldkampioenschap eigenlijk alleen in handen van Kasparov zelf waarde had. Onder de hoede van de firma Braingames werd hij een jaar geleden onttroond door Kramnik, maar zolang Kasparov duidelijk de sterkste speler ter wereld is, is Kramnik geen opvolger in de traditie van Lasker, Capablanca, Botwinnik en Fischer. Hij kan doen met zijn titel wat hij wil, een Wimbledon zal het niet zijn.
    In april stuurden de drie wereldkampioenen Kasparov, Kramnik en Karpov een gezamenlijke brief aan de FIDE waarin ze protesteerden tegen de bekorting van de denktijd en het loterij-wereldkampioenschap. Maar ook Braingames banaliseert. Kramnik weigert Kasparov een revanchematch - inplaats daarvan zal er in juli 2002 een kandidatentoernooi voor acht spelers komen, waarvan de winnaar een match tegen Kramnik mag spelen. De halve finale en de finale van dat kandidatentoernooi zullen matches van vier partijen zijn - loterijen, net als bij de FIDE. Natuurlijk heeft Kasparov geweigerd aan dat toernooi mee te doen - hij heeft het niet nodig om door welke instantie dan ook 'kampioen' te worden genoemd. Door het Braingames-toernooi te saboteren verlengt hij zijn kampioenschap-per-acclamatie.
    Een verzoening tussen de FIDE en Kasparov zit er niet in. Die zal, zegt hij, alleen tot stand kunnen komen als de FIDE een waardig speeltempo gaat hanteren, en erkent dat Kramnik wereldkampioen is. Toen bekend werd dat er in Moskou een Botwinnik-herdenkingstoernooi  zou komen met Kasparov, Karpov en Kramnik, organiseerde de FIDE meteen voor dezelfde data een Botwinnik-herdenkings wereldkampioenschap, ook in Moskou, en probeerde men voor een enorm bedrag Kasparov om te kopen om daaraan mee te doen. Dat lukte niet, maar de onthutsend goedkope Karpov was wèl bereid over te lopen en het 3K-toernooi te torpederen.
    Of er ooit een nieuw schaak-Wimbledon zal komen is de vraag. Niet zolang Kasparov de sterkste is, en dat zal hij nog wel een jaar of vijf blijven.
    Nu hebben we dus twee wereldkampioenen; FIDE-wereldkampioen Anand, en Kasparov-wereldkampioen Kramnik. In juli speelden ze in Mainz een match van tien rapidpartijen tegen elkaar, die na beslissings-vluggertjes door Anand gewonnen werd.

Anand - Kramnik, 7e rapidpartij, Mainz 2001
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Db6 5.Pb3 Pf6 6.Pc3 e6 7.a3 Le7 8.f4 d6 9.Df3 a6 10.Ld3 O-O 11.g4 Pd7 12.Le3 Dc7 13.g5 b5 14.h4 b4 15.Pe2 bxa3 16.bxa3 (zie diagram) 16...Tb8 Met een gemene dreiging die Anand totaal over het hoofd zag. 17.O-O Pce5! Wint een pion, omdat na 18.fxe5 Pxe5 19.Dg3 Pxd3 pion c2 overbelast is. Na 20.cxd3 Txb3 slaagde Anand er echter in op wonderbaarlijke wijze in remise te maken: 21.Tfc1 Dd7 22.Pf4 Lb7 23.Tcb1 Db5 24.Txb3 Dxb3 25.De1 Da4 26.Dd1 Dd7 27.Dg4 d5 28.Ph5 Dd6 29.e5 Dxe5 30.Dd4 Dxd4 31.Lxd4 f6 32.Tc1 Tf7 33.gxf6 gxf6 34.Tb1 Lxa3 35.Pxf6+ Kf8 36.Tb3 Ld6 37.Tb6 e5 38.Txd6 exd4 39.Pxd5 Lxd5 40.Txd5 Tf4 41.h5 Kg7 42.Kg2 Kf6 43.Kg3 Tf5 44.Txd4 Kg5 45.Td6 a5 46.h6 en remise gegeven.

© Tim Krabbé, 2001


Index AD Magazine schaakrubrieken
Bovenkant pagina | Hoofdpagina schaken | Hoofdpagina algemene site