VRAAG EN ANTWOORD 91-120

Vorige V&A (61-90)
Volgende V&A (121-150)
Meest recente V&A (151- )


120. Mathieu H. te mail.com, 2 maart 2000

V: Het viel mij op dat u in het onlangs door mij gelezen boek, 'Vertraging', veel uitdrukkingen gebruikt, die letterlijk uit het engels vertaald zijn. Heeft dit een speciale betekenis?

A: Mijzelf is dat niet opgevallen, maar het is goed mogelijk dat ik, zonder daar bij na te denken, in de spreektaal van Moniek de nodige anglicismen gestopt heb. Ze woont al 30 jaar in Australië.


119. Robin de N. te aowserver.phys.tue.nl, 2 maart 2000

V: Ik zag vanmiddag de uitzending schaken met Jan Timman van Teleac, en daar liet hij een partij tussen Karpov en Kasparov zien. Kasparov speelt hier 8...d5?! En Karpov wat later 12.0-0, terwijl de (bijna) weerlegging van het zwarte openingsspel 12.Le3 (...Lxe3 13.Da4+) is. Dit zijn precies de zetten, die je in het verhaal Meester Jacobson hebt gebruikt. Heb je inderdaad deze partij gebruikt? En ben ik nummer 100.000 die dat opmerkt?

A: Nee, bijna nummer 1. Bravo!


118. Tessa G. te wxs.nl, 26 februari 2000

V: Vindt u nu nog steeds dat u op literair gebied miskend wordt?

A: De enige mededeling die de officiële Nederlandse Literatuur over mijn werk heeft gedaan is nog steeds dat Het Gouden Ei 'te geringe literaire kwaliteit' bezat om bij de beste 200 boeken van 1984 te horen.

V: Waarom gaan de hoofdpersonen in uw boeken altijd iets verder, hun grenzen net iets verder verleggend?

A: Ik denk niet over ze in zulke abstracte termen. Maar je kunt dat over vrijwel alle hoofdpersonen van alle boeken zeggen. Mensen die wat verder gaan zijn interessanter voor schrijvers - van de laagste pulp tot de hoogste literatuur.


117. Aeternus D. te hetnet.nl, 24 februari 2000

V: Ik vond Vermist best een goed boek... Moet nog 4 titels halen om te lezen, maar van de samenvattingen kan ik wel een keuze maken.


116. arnoud V. te student.uva.nl, 21 februari 2000

V: Hoe onthield u die (in De Renner) soms bizarre gedachten die onstaan bij extreme inspanningen? Ik vergeet 90% van wat tijdens zo'n rit in me opkomt. Het wordt eenvoudigweg uitgewist. Heeft u een uitzonderlijk geheugen of is het discipline?

A: Dan zal het bij mij zo'n 85 % geweest zijn. Die 5 % verschil zal inderdaad door discipline komen, want ik probeerde natuurlijk, omdat ik nu eenmaal schrijver ben, bewust bepaalde gedachten te onthouden, soms zelfs met ezelsbruggetjes. Maar inderdaad, als de inspanningen extreem zijn helpt dat allemaal niet meer. Ik beschrijf dat trouwens uitgebreid in het boek zelf.
    Dat ik schrijver was toen ik wielrende, hield natuurlijk ook in dat ik voortdurend aantekeningen maakte van de wielergedachten waarvan het me lukte ze thuis te krijgen. Zo sprokkel je in de loop der jaren het nodige bijeen. Verder bedacht ik tijdens het schrijven wat ik tijdens het wielrennen zou kunnen hebben gedacht.
    Uw vraag is eigenlijk een compliment omdat ik kennelijk de indruk heb weten te wekken dat ik een precies verslag heb gedaan van mijn gedachten tijdens een wielerwedstrijd. En via de omweg van dat jarenlang sprokkelen heb ik dat ook wel gedaan.

V: Wat dreef u ertoe om 45 kilometers criterium door DIEMEN te gaan rijden?

A: Dat was het soort wedstrijd waarop ik in Nederland nu eenmaal was aangewezen. Ik zou liever week in week uit klimwedstrijden hebben gereden zoals ik ze in Frankrijk reed, maar ik moet zeggen dat die criteriums op den duur toch heel beslist hun eigen aantrekkingskracht hadden.

V: Hoe speelde u het klaar om in de jaren '70 maandenlang in Frankrijk te bivakkeren?

A: Ik had (en heb) geringe eisen op het gebied van luxe, dus dat viel wel mee. Nooit een baan gehad, dat helpt ook.


115. Marleen van O. te Heeswijk-Dinther, 20 februari 2000

V: Nu vroeg ik me af hoe u op het idee bent gekomen om een grot in 'De Grot' te betrekken.

A: Bedankt voor je brief die dan wel uit een school-opdracht voortkwam, maar dat was een leuke opdracht, en het was een leuke brief. Je stelt jezelf in ieder geval de belangrijke vraag of je plezier aan het boek hebt beleefd, en je probeert uit te leggen waarom.
    Wat die grot betreft: toen ik aan het boek begon heette het 'De Parkeerplaats.' Het Davy-kamp kwam er toen al in voor, en ik dacht na over een soortgelijk vakantiekamp in de Ardennen waar ik als 14-jarige ben geweest. Een bezoek aan een grot was daar niet bij, maar er waren wel grotten in de buurt. Zodra ik overwoog de kinderen in mijn verhaal naar een grot te laten gaan voelde dat kloppend, en ik zag ook meteen allerlei andere mogelijkheden van die grot voor het verhaal. Dat was me genoeg. Ik vertrouw er in dat soort gevallen op dat als het goed voelt, ik later nog veel meer bruikbaarheden van die grot zal zien, en dat is ook gebeurd.


114. Marjolein K. te freeler.nl, 15 februari 2000

V:  Had Vertraging zich ook in een andere tijd af kunnen spelen?

A: Leuk soort vraag. Langer dan 40 jaar geleden had het niet gekund, omdat je toen niet zo makkelijk reisde. Nu zou het bijna ook niet meer kunnen - de mobiele telefoon zou Vertraging (en veel andere fictie) niet-kloppend maken. Wat de moraal betreft, en de positie van een vrouw als Moniek, zou het verhaal niet in de vorige eeuw kunnen spelen.


113. Holly M. te hotmail.com, 14 februari 2000

V: Waarom worden uw boeken niet in een gebonden versie uitgebracht?

A: Dat worden ze wel. Van 'De Matador' (1991), 'Vertraging' (1994) en 'De Grot' (1997) zijn gebonden edities.


112. Jelmar E. te hotmail.com, 12 februari 2000

V: Ik ben van plan een boekbespreking te gaan houden over Vertraging. Mijn vraag aan u is of het geschikt is het plot van het verhaal te vertellen. Ik las namelijk op uw homepage dat u daar tegen bent.

A: Inderdaad zou het jammer zijn voor je toehoorders die het boek nog willen gaan lezen. Het plot van een verhaal is op z'n minst een belangrijke bijzaak en een bron van mogelijk leesplezier. Mijn boeken zijn niet dood voor wie al weet 'hoe het afloopt' maar waarom iemand beroven van welk klein genoegen dan ook?
    In verschillende recensies van De Grot, o.a. van Arjen Peters en Hans Warren, werd de afloop verraden. Dat is minachting tegenover de literatuur.


111. Renzo V. te hotmail.com, 7 februari 2000

V: Bij vraag 93 schrijf je : 'oordelen van anderen zouden geen invloed moeten hebben op wat je overtuiging is dat je moet doen in het leven.' Ik ben het daarmee eens, maar zie tegelijkertijd dat dat mij en zeer vele anderen vaak moeilijk lukt. Hoe zit dat nu met jou? Ik kan hier aan koppelen je antwoord op vr. 90 over imagebuilding waarin jij zegt: 'Het gaat de goede kant op.' Ben jij vroeger soms te weinig je eigen weg gegaan en ben je dat nu aan het leren?

A: Het lijkt me, vooral ook uit mijn werk, duidelijk dat ik altijd mijn eigen weg ben gegaan. In vraag 90 bedoelde ik alleen dat alles rond het schrijven (roem, recensies) me minder interesseert dan vroeger. Ik kan me goed voorstellen dat ik bij een volgend boek de recensies niet meer zou lezen.
    Overigens hebben jouw vragen vaak iets insinuerends.


110. Maud R. te worldonline.nl, 6 februari 2000

V: Wij moeten na het lezen ook een persoonlijk boekverslag maken over het gelezen boek. Maar nou is een van de vragen: 'wat is het wereldbeeld van de schrijver: hoe denkt hij over geluk, vrijheid, bestemming, geloof, vriendschap en gelijkheid?'

A: Poeh, daar vraag je me wat. Zou een romanschrijver niet juist iemand zijn die, via de omweg van zijn romans, kryptische - ook voor hemzelf niet helemaal duidelijke - antwoorden geeft op zulke vragen?


109. Anne, Lien, Vera, Toon, Jan en Frederik te village.uunet.be, 5 februari 2000

V: Volgens ons is TOEVAL één van de hoofdthema's van Vertraging: is dat correct en zijn er nog anderen?

A: Ik ken jullie niet, dus hoe kan ik zeggen of dat correct is? Het is wel een beetje vreemd dat jullie dat alle zes zouden vinden. Was er niemand die er een ander thema in zag? Of heeft die zich weg laten stemmen?


108. Susanne J. te hotmail.com, 4 februari 2000

V: Waarom bestaan er helemaal geen recencies over het boek "de Grot"??????? En dan niet met het antwoord komen van "je moet geen recencies lezen" want ik heb ze nodig voor school. Over De Grot is nergens een recencie te vinden. Niet in de bibliotheek, niet op de literom, en niet op het internet. Hierdoor heb ik dus niet de vereiste informatie voor het tentamen. En daar ben ik niet zo blij mee. Dus zou u zo vriendelijk willen zijn om voor mij en voor vele anderen een recentie van De Grot op uw home page te zetten alstublieft???

A: Zie het FAQje boven. Ik geloof dat je het niet bestaan van recensies verwart met het niet aanwezig zijn daarvan in de roversholen waar ook samenvattingen enzo te vinden zijn.


107. Dianne M. te yahoo.com, 2 februari 2000

V: Wat voor een perspectief heeft Vertraging?

A: Met mijn leken-oog zou ik zeggen: verschillende. Je zou aan je leraar moeten vragen of ik dat goed heb.

V: Vindt u dat u de personages ruim, duidelijk en veelvoudig beschreven heeft?

A: Dat lijken me voorgekookte eisen van de literatuurwetenschap. Ik heb ze beschreven zoals het me goed dacht. Hoe je dat dan weer abstract onder woorden zou kunnen brengen - wie kan het wat schelen?

V: Zit er een ontwikkeling in uw boeken sinds u begonnen bent met schrijven, ik bedoel zijn ze psychologischer geworden ofzo?

A: Natuurlijk zit er een ontwikkeling in mijn boeken, maar ik geloof niet dat die erin zit dat ik 'psychologischer' ben geworden. Ik schrijf wel beter dan 30 jaar geleden, hoop ik. Maar het gaat me boven de pet om precies aan te geven waar hem dat precies in zit.

V: Tot welk genre behoort dit boek?

A: Geen, hoop ik vurig.


106. Dorota L. te hetnet.nl, 29 januari 2000

V: Ik vraag me of Vertraging een waargebeurd verhaal is.

A: Er staat 'roman' op de titelpagina. Het fornuis en de verbleekte legoblokjes in het gras van blz. 121 heb ik op een boerderij in Australië gezien, maar de badkuip op leeuwenvoeten van blz. 110 in Texas. De verloren teen van Wolpe (blz. 74) was eigenlijk van Alan Bond, een bekende Australische waterskiër. Lynn Kuklovski (blz. 102) zit achter de kassa van een Amsterdamse supermarkt. Ik heb nooit golfles gehad (blz. 47), maar wel eens over het strand van Oostende gelopen (blz. 112). Moniek (blz. 7 e.v.)... ah, Moniek!


105. Marleen S. te gelrevision.nl, 24 januari 2000

V: Ik moest voor school een boekverslag maken van de Vertraging, ik hem vorige week ingeleverd, maar ik kreeg het terug, omdat ik de spanningsbogen was vergeten. Zult u mij misschien de belangrijkste spanningsbogen uit het verhaal willen toesturen via de mail, dan ben ik heel blij.

A: Er zijn diverse 'spanningsbogen' in dat boek die een lezer zou kunnen opmerken. Hoe zou ik kunnen zeggen welke voor jou belangrijk moeten zijn? Het is ook mogelijk van het boek te genieten zonder er ook maar één op te merken. Of om een uitstekend boekverslag te maken zonder spanningsbogen te noemen.


104. Meg G. te hotmail.com, 23 januari 2000

V: Weet jij ook wanneer de film De Grot uitkomt? En als dat nog een tijd duurt, waar is men dan nu?

A: De première is gepland voor begin 2001. De opnamen beginnen augustus van dit jaar. De regisseur is Martin Koolhoven; de film wordt geproduceerd door Get Reel.


103. Naomi W. te hetnet.nl, 23 januari 2000

V: Ik moet voor Nederlands een opstel schrijven over jou. Maar ik kan op het internet niks vinden over je thema's.

A: Probeer het eens in het boek.


102. Agnes D. te hotmail.com, 22 januari 2000

V: In vraag 64 zegt u dat u open eindes haat. Maar is het einde in Vertraging dan geen open einde? Het verhaal is zomaar in een keer afgelopen en je moet maar gissen wat er verder gebeurt. Films houden ook altijd zomaar op en dit boek ook. En dat vind ik dan altijd jammer, want ik wil altijd weten hoe iets verder gaat.

A: Het verbaast mij dat het bij een lezer op kan komen dat Vertraging een open einde heeft. Alle vragen waar het boek om draait zijn aan het slot beantwoord. Talloze vragen die voor het verhaal niet van belang zijn blijven inderdaad onbeantwoord, maar dat is in ieder boek zo. Werd Sonja nog gelukkig in haar leven? Ging de onderwaterzetting van Fort Madness nog door? Heeft dat kind plezier beleefd in het bootje 'Le Frog'? Kwam Jacques ooit nog terug in Nederland? Werd zijn TV-programma gestopt, of ging het gewoon door met een andere presentator?
    Aan het slot van 'Vertraging' weten we over Jacques Bekker, de hoofdfiguur, alles wat voor zijn geschiedenis, zoals verteld in het boek, van belang is.


101.  Tim K. te hetnet.nl, 20 januari 2000

V: Hoe moet ik mijn speekbeurt houden over het gouden ei?

A: Je vertelt zo'n beetje waar het boek over gaat. En dan niet: 'over het geweten'; 'over toeval'; 'over de onmogelijkheid tot ware liefde'; over claustrofobie; over obsessies; over hoop' (om een paar thema's te noemen die ik bij deze vragen ben tegengekomen), maar: 'Een jonge man en een jonge vrouw gaan samen op vakantie naar Frankrijk. Bij een stop in een benzinestation...' Vertel het einde niet om mogelijk leesplezier van je toehoorders niet te bederven. Vertel daarna of je plezier hebt beleefd aan het boek of niet, en waarom. Wat er je goed of slecht aan vond, en waarom. Hou dat persoonlijk. Stel een paar concrete vragen waar je zelf een controleerbaar antwoord op hebt. Bijvoorbeeld: wat valt er te zeggen over het dorpje Effours waar Lemorne zijn weekendhuisje heeft? (Kijk op Franse wegenkaarten.) Waarom komt Saskia eigenlijk in contact met Lemorne? Wie was de Duitse geleerde Cantor over wie Rex aan het slot een artikel schrijft? Wat voor een bikini draagt Lieneke?


100. Kasper B. te planet.nl, 20 januari 2000

V: Hoe bent u op het idee gekomen van het schrijven van het boek "Het gouden ei"? Heeft u misschien zelf een ontvoering in uw omgeving meegemaakt?

A: Nee. Wat betreft de oorsprong van de ideeën voor mijn boeken: zie vragen 78, 77, 70, 48, 34 en 11.


99. Sabine J. te planetinternet.be, 19 januari 2000

V: Hoi Tim, ik ben lerares en ik bespreek je boek "De Grot" in m'n lessen Nederlands. Leerlingen vinden anekdotes steeds leuk, daarom vroeg ik me af of het personage van "Doornenbosch" op feiten is gebaseerd.

A: Er was enkele jaren geleden een affaire-Van Damme die in de verte wat overeenkomsten heeft met de zaak-Doornenbosch in mijn boek.


98. Willem N. te planet.nl, 9 januari 2000

V: Denkt u dat het mogelijk is om een filmscript te schrijven van De Renner zonder gebruik te maken van de voice-over?

A: Dat denk ik wel. Je zou, net als in het boek, de gedachten en herinneringen van de renner kunnen laten zien in flashbacks. Overigens is er op zich niets tegen de voice over, maar dat bedoelde u ook niet.


97. Will S. te hetnet.nl, 9 januari 2000

V: Wij zitten met een dilemma, wat is in godsnaam de relatie tussen de tekst en de context in het gouden ei?

A: Is dat een grap? Ik begrijp niets van deze vraag.


96. mathijs K. te hotmail.com, 5 januari 2000

V: Op bladzijde 71 van Vertraging heeft u het over de plaats Goodilla...maar deze plaats is onvindbaar...

A: Altavista weet het wel te vinden, hoor. Goodilla ligt ten zuiden van Humpty Doo, in de buurt van Ban Ban Springs en How.


95. cahage te casema.net, 4 januari 2000

V: Ergens in Het Gouden Ei komt voor dat er krassen op de auto van Rex staan. Is dit een soort symbool?

A: Voor Rex wel. Zoals ik het boek lees, tenminste.

V: Waarom doodt Lemorne de kampeerders?

A: Hij is bang dat ze iets hebben gezien van zijn voorbereidingen.


94. Suzanne H. te hotmail.com, 1 januari 2000

V: Waarom heeft u voor de namen Moniek en Jacques gekozen? Heeft u hierover nagedacht of kwamen deze namen gewoon in u op.

A: Ze kwamen gewoon in me op. Ik vond Moniek goed passen bij een Vlaams meisje. Zie voor het kiezen van namen ook vraag 66.

V: Heeft u zelf ervaring met een liefde die u na vele jaren weer terug zag.

A: Wie niet, als je over de 50 bent. Maar dat staat los van dit boek. Zelfs als het zo was dat ik een geliefde, die ik op mijn 17de had leren kennen aan de Belgische kust, op mijn 47ste had herontmoet in Australië, en met haar daar in een Ford Falcon had rondgereden (wat niet zo is) dan nog zou de roman 'Vertraging' daar los van staan.

V: Bent u altijd al van plan geweest om schrijver te worden? Zo niet wat had u anders willen worden en waarom?

A: Ik ben dat 'altijd' (zo vanaf mijn 14de) van plan geweest, en ik heb nooit een ander beroep overwogen.


93. Jos K. te gelderlander.vnu.com, 27 december 1999

V: Hoe bevalt het u om vragen van lezers en journalisten per e-mail te beantwoorden? Waarom?

A: Per email beantwoord ik zelden vragen, wel voor algemeen gebruik op deze pagina's. Het bevalt me omdat mijn antwoorden er precies zo inkomen als ik wil.

V: Momenteel wordt gewerkt aan de verfilming van De Grot. Bent u bang voor (het cliche) dat het boek beter is dan de film ooit kan worden? Waarom?

A: Ik hoop dat de film nog beter wordt dan het boek, en ik ben niet bang voor het omgekeerde. Het cliché dat 'het boek beter is dan de film' is vaak gezichtsbedrog. Je hebt namelijk meestal eerst het boek gelezen, waardoor je bij de film het gevoel krijgt dat die het verhaal verkeerd navertelt. Dat viel me voor het eerst op bij 'De Vierde Man'. Toen vond ik de film beter dan het boek - en realiseerde ik me ineens dat ik ze ook in die volgorde had gezien/gelezen.

V: In hoeverre heeft u bij de productie van De Grot invloed op het scenario, de regie, de keuze van de filmmuziek en de selectie van de acteurs?

A: Ik heb het scenario geschreven. Verder heb ik geen invloed, en hoor ik die ook niet te hebben.

V: Leon de Winter besloot enige maanden geleden in Hollywood films te gaan maken, mede doordat hij door de Nederlandse pers consequent wordt genegeerd dan wel neergesabeld. Kunt u hiervoor begrip opbrengen?

A: Nee, want oordelen van anderen zouden geen invloed moeten hebben op wat je overtuiging is dat je moet doen in het leven.

V: In een interview heeft u eens gezegd contacten te onderhouden met bekende Nederlandse criminelen. Kunnen deze contacten beschouwd worden als inspiratiebron voor uw boeken, onderhoudt u deze contacten omdat u door hen of het verschijnsel criminaliteit geintrigeerd bent of is het een mix van beide?

A: Dat kan ik niet hebben gezegd, want dat is niet zo. Het is wel bekend geraakt dat ik bevriend ben met de ontvoerder en moordenaar van G.J. Heijn, en diens gezin. Verder nog nooit een 'crimineel' ontmoet. Of ze hebben het me niet verteld.
    Ik ben niet méér in misdaad geïnteresseerd dan de gemiddelde belastingbetaler, en alles wat ik op mijn pad tegenkom zou als inspiratie kunnen dienen.

V: Is een leven wel genoeg voor een bevlogen en veelzijdig iemand als Tim Krabbe? Bent u van plan in het schrijversharnas te sterven?

A: Ik ben helemaal niet van plan om te sterven, dus één leven is genoeg.


92. Sven R. te zeelandnet.nl, 21 december 1999

V: Wat is het belang van de slotzin van een roman?

A: Een goede slotzin kan een slechte roman niet redden, maar wel een goede nog beter maken. Een slotzin kan allerlei doelen dienen. Je kunt ermee teruggrijpen op de eerste zin, er het boek mee samenvatten, een visie op je verhaal geven, suggereren hoe het verder ging. 'En zij leefden nog lang en gelukkig' is een goede slotzin. Alles kan.
     Uw slotzinnenpagina is een aardig idee; het is een leuk spel goede slotzinnen te zoeken. Hier volgen er, tamelijk willekeurig, nog een paar uit Nederlandse romans:

    Ben je naakt?
    Hierna hoorde hij niets meer van haar.
    Zij wist van weerzin niet wat zij moest doen.
    Het schijnt dat ik nog elk jaar beter word.
    De enige die mijn vriend kon zijn, kon het niet meer zijn.

Titels onderaan deze pagina.


91. Christiaan H. te hotmail.com, 18 december 1999

V: Wat vond u van de filmmuziek van Spoorloos, gemaakt door Henny Vrienten?

A: Zeer goed en passend bij het verhaal.


Titels bij de slotzinnen van vraag 92:
Lauri Langenbach, 'Geheime Liefde'; Theo Kars 'Alice'; W.F. Hermans, 'De Tranen der Acacias'; Adriaan Jaeggi, 'De Tol van de Roem'; Boudewijn van Houten, 'Onze Hoogmoed'.


© Tim Krabbé 1999, 2000

Bovenkant pagina
Vorige V&A (61-90) | Volgende V&A (121-150) | Meest recente V&A (151- )
Voorpagina |